
Atatürk’ün kendi elyazısıyla yazdığı, Yapı ve Kredi Bankası Arşivi’nde bulunan Atatürk’le ilgili belgelerden derlendi.
Yapı Kredi Yayınları etiketiyle yayımlanan, Yücel Demirel’in hazırladığı “Atatürk/Belgeler, Elyazısıyla Notlar, Yazışmalar” kitabı, büyük bir bölümü Atatürk’ün kendi elyazısıyla yazdığı, Yapı ve Kredi Bankası Arşivi’nde bulunan Atatürk’le ilgili belgelerden derlendi.
“Atatürk/Belgeler, Elyazısıyla Notlar, Yazışmalar” kitabında Mustafa Kemal Paşa’nın yaveri tarafından tutulmuş küçük bir defterdeki Birinci Dünya Savaşı sırasındaki yazışmaları, Birinci Meclis’e milletvekili yollamak istemeyen Yozgat eşrafının mektubu, Mustafa Kemal Paşa’nın Meclis Başkanı seçilmesinden sonra yaptığı konuşmanın metni ve Arif Oruç’la mektuplaşması, Şehzade Ömer Faruk Efendi’nin Anadolu’ya geçmesiyle ilgili yazışmalar, Londra Konferansı hakkında Mustafa Kemal Paşa’nın yazısı, Anadolu’daki savaşın olumsuz sonuçlanma ihtimali karşısında Meclis’in Kayseri’ye taşınmasıyla ilgili yazışmalar, Cemal Paşa’nın Paris’teki temaslarıyla ilgili Mustafa Kemal Paşa’ya mektupları, Başkumandanlık tartışmalarıyla ilgili muhaliflerin eleştirilerine cevaplar, 30 Ağustos Zaferi’nden sonra Mustafa Kemal Paşa’nın bildirisi, Saltanatın Kaldırılması hakkında Meclis’te yaptığı konuşmanın kendi elyazısıyla notları ve İsmet İnönü’nün başbakanlıktan ayrıldıktan sonra CHP grubunda yaptığı konuşma metni orijinalleriyle birlikte yer alıyor.
Kitaptan;
GÜNÜMÜZ TÜRKÇESİYLE
Büyük ve Asil Türk Milleti
Ordularımız 9 Eylül 1919 sabahı İzmirimizi ve yine 9 Eylül 1919 akşamı Bursamızı zaferle kurtardılar. Akdeniz, askerlerimizin zafer şarkılarıyla dalgalanıyor. Asya imparatorluğuna yeltenen küstah bir düşmanın savaş meydanlarına gelmek cesaretinde bulunan ordu kumandanları ile kumanda kurulları günlerden beri Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümetinin savaş esiri bulunuyorlar. Düşmanın başkumandan atadığı General Trikopis, birçok gece ve gündüz umutsuzca savaştıktan ve her kurtuluş çaresini denedikten sonra sonuçta, emrindeki generaller ve kurmayları ve kumanda ettiği ordunun elinde kalabilen artıklarıyla teslim oldu. Eğer Yunan Kralı da bugün esirlerimiz arasında bulunmuyorsa bu hükümdarların belirleyici özellikleri yalnız milletlerinin eğlencelerine katılmak olduğundan, savaş alanlarının felâketli günlerinde onların saraylarından başka bir şey düşünmemek huylarındandır. Batı fabrikalarının çelik zırhlarıyla kapanarak büyük Yunan orduları artık Anadolu dağlarında subayları tarafından terk edilmiş zavallı sürüler, cinayetlerinden ürkerek kudurmuş kitleler ve ağaç diplerinde kalmış güçsüz yaralılardan ibaret kaldı. Düşman ordularının savaş malzemelerinin neredeyse üçte ikisi topraklarımızdadır. Düşmanın esirlerden başka insan kaybının yüz binden ne kadar fazla olduğunu saptamak zordur. Fakat resmî yetki ile milletimize müjdelerim ki bizim insan kaybımız, dörtte üçü hafif yaralı olmak üzere on bin kişiye ulaşmaktadır.
Büyük Türk Milleti, ordularımızın yetenek ve gücü düşmanlarımıza korku ve dostlarımıza güven verecek bir olgunlukla gerçekleşti. Millet orduları on dört gün içinde büyük bir düşman ordusunu yok ettiler. Dört yüz kilometrelik aralıksız bir takip yaptılar. Anadolu’daki bütün işgal altındaki topraklarımızı geri kurtardılar. Bu büyük zafer yalnızca senin eserindir. Çünkü İzmirimizi siyasî açgözlülükleri sonucunda neredeyse sevinerek düşmana teslim eden kurullarla milletin hiçbir ilişkisi yoktu. Bursamızı istilâ eden Yunan kuvvetleri ise ancak İmparatorluğun askerî örgütleriyle amaç ve iş birliği içerisinde hareket ederek başarmışlar idi. Vatanın kurtuluşu, milletin arzusu kendi geleceği üzerinde kayıtsız şartsız egemen olduğu zamandan başlamış ve sadece milletin duygularından doğan ordularla olumlu ve kesin sonuçlara ulaşmıştır.
Büyük ve Soylu Türk Milleti, Anadolu’nun kurtuluş zaferini kutlarken sana İzmir ’den, Bursa’dan, Akdeniz ufuklarından ordularının selâmını da sunuyorum
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı
Başkumandan
Mustafa Kemal
- Netflix Türkiye mayıs programı belli oldu - 23 Nisan 2022
- Halsey’den İstanbul konseri - 23 Nisan 2022
- Sepultura Türkiye’ye geliyor - 23 Nisan 2022