Balkan tarihi için marazî okuma listesi

Balkanlar, Ortadoğu ile birlikte dünya tarihinin dönüm ve düğüm noktalarıdır. Dün olduğu gibi bugün de.

Listenin marazi olmasının, listede yer alan kitaplarla veya kitap içerikleri ile bir ilişkisi yoktur. Marazilik, bu tür öneri/önermelerin öznelliğinden ileri gelen bir maraziliktir. Bu anlamda aslında bütün liste önerileri marazilik içermektedir. Her önemenin bir hegemonya ilişkisi kurmaya yönelik olduğu da düşünülürse – ki bu düşünce de marazi bulunabilir- her hegemonya girişimi de bu bağlamda marazidir.

Milliyetler ve Sınırlar: Balkanlar, Kafkasya ve Ortadoğu

  • Stefanos YerasimosMilliyetler ve Sınırlar
  • Çeviri: Şirin Tekeli
  • 511 sayfa
  • İletişim Yayınları

 Yerasimos’un kitabı, adındaki alt başlıktan da anlaşılacağı gibi, Türkiye’yi merkeze aldığımızda çevremizi çok iyi anlamamıza yarana bir kitap. Yazar, dünyanın bu üç önemli kördüğümünü çok ileri bir nesnellikle çözümlüyor. Öylesi bir nesnellik ki, “ultra” nesnel demek gerekiyor. Üstelik şimdi ile bağı ve bağlantısının canlılığı, güncelliği ayrı bir değer demek. Hem anlamak gem de tembel okur için bulunmaz bir kaynaktır. Zira düzinelerce kitap okumak yerine, tek kitapla üç denklem, üç coğrafyayı bilgi sömürgeniz yapmanız olası…

 

Milliyetçilik ve Emperyalizm Yüzyılında, Balkanlar ve Osmanlı DevletiSacit Kutlu Balkanlar ve Osmanli Devleti

  • Sacit Kutlu
  • 571 sayfa
  • İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları

Sacit Kutlu’nun kitabı, Balkanlar üzerine farklı ve bir başka olağanüstü kitap. Ayrıntı ile genelin birlikte ele alındığı bu kitap bir yanıyla Balkanlarda da görülen mikro milliyetçiliğe parodi gibi mikro ayrıntılara kadar inen bir titizliğe sahip. Gerekli olmayan bir bilgi olarak; Sacit Kutlu “meslekten” bir tarihçi olmayıp, bir cerrah. Ama kitap tam anlamıyla bir cerrah tizliğiyle yazılmış olan tarih kitabı!

 

Rumeli’de Yürükler, Tatarlar ve Evlâd-ı Fâtihan

  • M. Tayyip Gökbilgin
  • 342 sayfa
  • İşaret Yayınlarırumelide-yurukler-tatarlar-ve-evladi-fatihan-668957-Front-1

M. Tayyip Gökbilgin’in, alanında tam anlamıyla bir kült kitabı. Yazarın 1942 yılında tamamladığı doçentlik tezi çalışması olan bu kitabın birinci basımı 1957 yılında yapılmıştır. İkinci basım ise 2008 yılında olmuştur! Bir önceki cümle bitişindeki ünlemin anlamını ve açıklamasını yazar 1957 yılındaki ilk basıma yazdığı önsözde vermiştir; “Bizim bilhassa meşgul olma istediğim Rumeli yürükleri hakkında ise, başta Truhelka’nın ki olmak üzere, mahdut birkaç zât yazı yazmış, fakat hepsi de mevzuu bütün hacmi ile kavramaktan uzak kalmıştır…” Osmanlı’nın bir bakıma bir Balkan imparatorluğu oluşu düşünüldüğünde buradaki “mahdut” saptamasının hala geçerli oluşu son derece ilginçtir. Balkan literatürü özellikle tarih alanında son derece yetersizdir.

 

Büyük Hezimet

  • Edward J. EricksonBüyük Hezimet
  • Çeviri: Gül Çağalı Güven
  • 548 sayfa
  • İş Bankası Kültür Yayınları

Kitabın yazarı, asker kökenli ve askeri tarih konusunda çalışan, doktora derecesi olan bir Amerikalıdır. Özellikle 1. Balkan Savaşı’na askeri tarih penceresinden bakılarak yazlına bu kitap aynı zamanda, M. Tayyip Gökbilgin’in kitabında yapılan “mahdut” saptamasının da yanıtını barındırmaktadır. Çünkü 1. Balkan Savaşı Osmanlı için büyük bir hezimettir. Bu savaşla temel olarak imparatorluk çökmüş, büyük bir travma yaşanmıştır. “600 yıl” şanlı söylemi iki günde ve iki yerel savaşla – Kırklareli ve Kumanova- çökmüştür. Bu travma ile yüzleşmeyi reddetmiştir Osmanlı ve sorasında bakiyesi. Ve hala da öyledir.

 

Kartpostallarla Balkan Savaşı

Karpostallarla Balkan savaşı

  • Hazırlayan: Güney Dinç
  • 307 Sayfa
  • YKY

 Yakın zamanda yitirdiğimiz çok değerli bir hukukçu olan Güney Dinç’ten ilginç bir monografik çalışma Mehmet Nail Bey’in derlediği Karpostallarla Balkan Savaşı. Bu çalışma özgünlüğü yanında ve aynı zamanda, hem Gökbilgin’in kitabını hem de “Büyük Hezimet” kitabını da tamamlar niteliğe sahiptir.

 

Balkanlar’ın Osmanlı Tarihi

  • Tuğrul KihtirBalkanların osmanlı tarihi
  • 504 sayfa
  • İnkılap Kitapevi

Yazar Tuğrul Kihtir’in kitabında alttan alta bir “biz” dili sezilse de, yani bir derecede öznel tarihçi dilinin izleri olsa da, ayrıntılı bir kaynak olarak, bu alanda “türdeş” olmayan örneklerin de önemli olması açısından dikkate alınacak bir kitap. Yine gerekli olmayan bir bilgi: İlginç bir rastlantı; Yazar Tuğrul Kihtir’in de, Sacit Kutlu gibi cerrah olması ve plastik cerrahi alanında çalışması!

Sabri Kuşkonmaz
Vinkmag ad

FACEBOOK YORUMLARI

Yorum

Read Previous

Ercan Kesal’ın ilk romanı: Zübükler dünyasında “Nasipse Adayız”

Read Next

Üçüncü Kültür

Leave a Reply

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Lütfen gördüğünüz rakamları bitişik olarak yazınız! *

Follow On Instagram