Nihal Ünver 
Çocuklara belleği ve onun nasıl işlediğini anlatmanın kısa ve felsefi yolunu bulmuşlar. Çıtır Çıtır Felsefe Dizisinin son kitabı: Hatırlamak ve Unutmak.
Çocukların hafızası 3 yaşından itibaren kaydetmeye başlar der çocuk gelişim uzmanları. Neden 3 yaştan önce hafızanın olmadığını da dil gelişimine bağlarlar. Çocuklar ancak yaşantılarını başkalarıyla paylaşmak istediklerinde onları hafızalarına kaydederler;, yani iletişimin birinci basamağı “kaydet ve anlat”tır. Elbette koku, his ve başka duyusal anılar her daim cebimizde başlıyoruz hayata, onlar birer resim ya da yaşantı olarak canlanmıyor belleğimizde ama bebeklikten itibaren başlanılan kayıt sürecinde bazı hisler ve temaslar karakteri şekillendiriyor.
Hatırlamak ve Unutmak kitabı Günışığı Kitaplığı’nın nefis Çıtır Çıtır Felsefe serisinin son kitabı. Kapağında güzel bir mesaj var. Bankta iki kişi oturuyor; yaşlısı anlatıyor, çocuğu dinliyor. En çok yaşantıyı yaşlılar yaşadığına göre, hatırlayacak çok şeyleri var. Ama işte bellek bir yandan dalga geçer gibi en çok da yaşlıları erkenden terk ediyor. Çocuklara soyut durumları mümkün olduğu kadar somutlamanın güzel bir yolunu bulmuş yazar kitapta. Belleğimizi bir bilgisayarın hafızasıyla kıyaslamış ve insanın her şeyi bir bilgisayar gibi tıkır tıkır, sırayla, tüm detaylarla hatırlayamayacağını anlatmış. Yani belleğin ve yaşın yaşantın doğru orantılı işlemez.
Kitabın üzerinde hangi yaş grubuna hitap ettiği belirtilmemiş. Eğitimin ilk kademelerinden itibaren felsefenin önemli bir yer tuttuğunu bildiğimiz Fransa kaynaklı bu kitapta hem metin hem de çizimler son derece üst düzey ve nitelikli. Kitabı 9 yaş üstü olarak tanımlasak bile, bir eğitimci arkadaşımın bu seriyi lisede felsefe derslerinde öğrencilerine okuttuğu ve müthiş zevk aldıklarına dair ifadesi aklıma geliyor: Bellek işte, unutmuyor.
İnsan zihni dünyanın belleğinde sonsuza uzanabilir demiş kitabın yazarları. Nazım Hikmet’ten Picasso’ya, Beatles’dan Hobbitlerin maceralarına. “Dünyanın tüm belleği her gün hepimize kucak açar”. Evrensellik ve kültürel miras bir çocuğa bundan daha iyi anlatılamazdı galiba.
Ebeveynlere Faydacı Puanlama:
Görsellik: 5 puan. Küçük karikatürlerle resimlenen kitap çocukları küçümsemeden tatlı bir zekanın ürünü. Hem çizimler hem de espriler nefis.
Hikaye: 4 puan. Kitap bir felsefe kitabı olduğundan bir hikayesi, kurgusu yok. Hatta biraz kafa karıştırabiliyor bazı geçişlerde.
Eğitici/öğretici nitelik: 5 puan. Kitap baştan sona konuyla ilgilenen çocukların konuya dair somut ve nesnel bilgi edinmesine yönelik kurgulanmış.
Hayal gücü gelişimi: 3 puan. Felsefe kitabı olarak nitelediğimizden ve bir kurgusu olmadığından kitabın nesnel yanı ağır basıyor.
Kültürel gelişim: 4 puan. Çeviri kitapların belli başlı bazılarında rastlayabileceğimiz kaynak ülkeye ya da kültüre ait belirgin izler bulmak çok mümkün değil. Sadece bir bölümünde Fransız Devrimi’nde yönelik bir pasaj bulunuyor. Dünyanın belleği vurgusu ve bu bölümde geçen tarihi isimler kendi başına önemli bir kültürel gelişim katkısı sunuyor. Ancak isimlerin Türkçeleştirilmesi Türkçeleştirme sırasında yapılan müdahalenin ne kadar yerinde olduğu sorusunu sorduruyor.
Toplamda 25 üzerinden 21 puan.
- Hatırlamak ve Unutmak – Çıtır Çıtır Felsefe
- Yazarlar: Brigitte Labbé – P.-F. Dupont – Beurier
- Resimleyen: Jacques Azam
- Yayınevi: Günışığı Kitaplığı
- Sayfa sayısı: 39
- Basım tarihi: Şubat 2016
- Bebeğimin Dünyası - 25 Ekim 2016
- Nihal Ünver’le Okur Yazar Anne; “Nar’ın Sanat Günlüğü” - 29 Kasım 2016
- Nihal Ünver’le Okur Yazar Anne; “Tilda Elmaçekirdeği” - 6 Aralık 2016
FACEBOOK YORUMLARI
