Çamurdan Şiir Yaratmak

Halide Yıldırım, “Çamur” adlı şiir kitabında, şiirini çamurdan çıkarmayı bilmiş. Bunu başarmak, ekmeğini taştan çıkarmaktan daha zorlu bir iştir.

Çamur bir yönüyle kötücül bir anlam içeriyor gibi görünür. Belki de gerçekten de öyledir.

Kötücül anlamın da ötesinde, çamur gündelik dilde pek çok olumsuzluk için nöbetçi sözcük gibidir.  Kötü şeyleri anılmamanın anonim bir kodu gibidir. Kimi zaman belanın, belaya batmanın adıdır!

Çamura yine de çok fazla “yüklenmemek” gerekir. İlk elde hayra alamet cümleler akla gelmese de çamurun bir de olumlu düzlemdeki dil ve anlam macerası olduğunu biliyoruz. Örneğin kil de bir çamurdur. Öyle bir çamur ki,  insanı ve insanlığı bugüne getiren yolculuğun duraklarından birisidir kil. Kil nesnesini temel alarak çamura bakınca, insana verdiği katkının büyüklüğü zihinde belirmeye başlar. İnanı kil kaplar beslemiş büyütmüştür örneğin. Donra kil tabletler… Bu bakış açısı içerdiği çoklu örneklerle, çok yönlülükle  –kesinlikle haklı olarak- çamuru yücelten bir niteliğe sahiptir. Teolojik boyutu bu minvalde es geçiyoruz ki, bu da ayrı ve başlı başına bir derya bahistir.

Kilin belirtilen bunca faydalı hali bir yana,  çamur iyi veya kötü nitelemesi dışında, değişkenliğin ve çok anlamlılığın bir nesnesi. Hem nesne olarak hem de söz, kavram ya da ad olarak.

Çamurdan çıkan şiir

Çamurun bir görünümü de bir şiir kitabı olarak elimizde! Çamura ilişkin buraya kadar yazdıklarımızdan çok daha fazlasını içeren, çok daha fazlasının şiire dönüştürülmüş hali.

Halide Yıldırım, “Çamur” adlı şiir kitabında, şiirini çamurdan çıkarmayı bilmiş. Bunu başarmak, ekmeğini taştan çıkarmaktan daha zorlu bir iştir.

Tükenen, azalan, bozulan şeylerle; artan, gelişen insani olan şeyler, hepsi de bir tek imgenin içinde.  Üretken bir çamur imgesi öylesine bir ustalıkla bütün kitap boyunca akıyor. Öyle ki,  derin bir çamurun kıyısında buluyorsunuz kendinizi. Çamur, madde olarak, mat ve içini göstermez haliyle şiire ev sahipliği yapıyor.  Plastik niteliğinde de biçimden biçime girerek, şiire de elastikiyet katıyor.

“Gözyaşından bir göz
Ev diye oturuyorum”

dizelerini yazarken, çamur bu şiirin neresinde diye bakıyorsunuz. Çamur, şiirin başlığında “Balçık” olarak yer alıyor! Şair acıdan oluşmuş bir küçük evin içinde olma halini bu denli yalın anlatırken, şiire bir çamur bereketi katıyor. Esnek, çok anmalı, çok katmanlı. Bu bir gözden, yani bir odadan ibaret acı evin içinde oturmak insanı balçık sonucuna götürür. Ya da gözyaşları şeyleri balçığa dönüştürecek denli güçlüdür!

Gülden düşüp gülmemek

Bir Ege türküsü; “Güle çıktım gülmedim/ Gülden Düştüm ölmedim” dizeleri ile gülle hemhal olmanın serencamını konu eder. Halide Yıldırım’ın  kitabında şiirleri okudukça,  çamuru  okuyup da çamurlanmama halini yaşıyor insan. Dile gelen çamur, dile bulaşmıyor. Şair bizi kitap boyunca onca çamurun arasından geçiriyor. Bu yolculukta çamurun üstünde yürüyoruz, Köroğlu söylencesindeki Kırat gibi, tek bir parça çamur bulaşmadan. Bir taraftan da, şairin çamur içre olmaktan dolayı bir  “kaprisi” olmadığı gibi, çamuru şiire dönüştürmenin özgüvenine sahip. Bunu da bütün şiirlerinde ve özellikle kitabın son şiirsel metninde ayrıca gösteriyor.

Bize maddesel olarak  bulaşmayan çamur, aklımıza, estetik algımıza yapışıyor olanca somutluğu içinde. Şair bu dokundurmayı hünerli bir çamur ustası gibi yapıyor. Çare yok bu “çamur” taşınacak.

Halide Yıldırım’ın kitabından ve şiirlerinden yola çıkarak anlatmaya çalıştığımız bu çamurun ötesi ne olur? Olsa olsa “Kararmış çömlek” (Ristos)  olur.

Sosyal medyanın iyi taraflarından biri; uzak şairlerin uzakta kalmış şiirlerinden haberli olabilmek! Baskısı 2011’de yapılan bu kitabın varlığını sosyal medyadan öğrendim. İyi ki bu bilgiye ulaşabilmişim. Yoksa çamuru hep çamur olarak görüp, içinde saklı olan onca şiirden yoksun kalacaktım.

  • Çamur
  • Yazan: Halide Yıldırım
  • Türü: Şiir
  • Baskı Yılı: Ekim 2011
  • Sayfa Sayısı: 62 Sayfa
  • Yayınevi: Lis Basın-Yayın
Sabri Kuşkonmaz
Vinkmag ad

FACEBOOK YORUMLARI

Yorum

Read Previous

En çok umut gerek!

Read Next

Boğaziçi’nden tarih, toplum ve edebiyat eğitimi

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Lütfen gördüğünüz rakamları bitişik olarak yazınız! *