Pınar Palamutlu 
Kültürümüzü ve dilimizi kullanarak dünyaca ünlü sanat eserlerini çocuk gözünden inceleyen kitaplar, Tevfik Taş’ın ince kalemiden…
Çocuk edebiyatının en önemli noktalardan biri de yetişkinler için hazırlanmış bilgileri çocuklara uygun hale getirebilmektir. Felsefe, sanat alanlarında bugün birçok yayınevi bu konuya eğiliyor; Tevfik Taş ise ünlü ressamları çocuklara tanıtmada oldukça eğlenceli bir yol seçmiş.
Evrensel Çocuk Kitaplığının bastığı seri “Resmin Baş Yapıtlarına Yolculuk” adını taşıyor. Seride 12 kitap bulunuyor, her kitap dünya tarihinde yer edinmiş ünlü ressamların resimlerini çocuklarla birlikte inceliyor. Geçtiğimiz haftalarda Çocuğa Bak bölümünde serinin birkaç kitabı yorumlanmıştı.* Çocukların yorumlarına bakıldığında kitaplarda onları ressamlardan çok bir anda ortaya çıkıveren Hoşipilli etkilemiş. Kitapta tanıtıldığı üzere Hoşipilli, Azteklerin Sanat Tanrısı. Biraz araştırdığımda Aztek’lerin “Xochipilli” adında çiçekler, aşk, oyunlar, güzellik, şarkı ve dans Tanrısı olarak gördükleri bir tanrı olduğunu öğrendim.** Yazar ressamlardan bahsederken mitolojik bir karakter kullanarak kitapları oldukça farklı ve özgün kılmış. Çocukların yorumlarından anlaşıldığı üzere Hoşipilli işe yaramış, çocukların en çok dikkatini çeken, en sevdikleri karakter olmuş.
Serinin üç kitabını okudum; Kandırıkçı Resimler, Dünyanın En İlginç Yüzleri, Komik ve Muhteşem Tablolar.
Kandırıkçı Resimler; Bridget Riley’i ve eserlerini tanıtıyor. İrden Karadeniz’li bir ailenin çocuğu ve şiveli konuşan bir dedesi var. Riley’in eserleri ve kurgu bir yana İrden’in dedesi ile eğlenceli diyaloglarını ayrıca beğendiğimi belirtmeliyim.
“Nasılsın dede?” Dede:
“Uşağum ha böyle tikine durayrum!”
Dünyanın En İlginç Yüzleri; Giuseppe Arcimboldo’yu ve onun eserleriyle ilgili bir kitap. Bu kitapta öğretmenleri, Leylo ve arkadaşlarına bir resim tanıtıyor, tenefüs olduğunda Leylo resimden çok etkileniyor ve hayallere dalıyor, tabii Hoşipilli ile birlikte.
Komik ve Muhteşem Tablolar ise; geçtiğimiz yıl ülkemizde de sergilenen Joan Miro ve eserleri hakkında. Elif, yaptığı resimler yüzünden dalga geçilen ve bundan dolayı üzülen bir çocuk. Dedesi eve Miro’nun bir resmini getiriyor ve Hoşipilli Elif’i ziyaret etmeye karar veriyor.
Serinin yazarı Tevfik Taş, bir şair ve yazar. Kitapların genel havası kalabalık aile ortamında, farklı karakterler konuşturularak oluşturulmuş. Kardeşler, dedeler hepsi bir arada aynı evde, aynı masada bulunuyorlar; burada Türk kültürüne de ufak bir gönderme hissediliyor. Bunun yanı sıra hikaye ahenkli şiirsel bir dille anlatılıyor, yazarın aynı zamanda şair olması burada etkili olmuş olabilir.
“Hayal, hayal içinde, hayal insan içinde, onlar evren içinde bindiler atlarına ve çıktılar Miro’nun dünyasını keşfetmeye. Gökyüzü silme yıldızdı. Ülker, Samanyolu, Büyükayı, hepsi oradaydı.”
Yazar, seriyi devam ettirirken birkaç küçük değişiklik yapmış, kanımca. Öncelikle her kitabın sonuna kitapta tanıtılan ressamın hayat hikayesi eklenmiş ki bunun eksikliği ilk basım kitaplarda fark edilmiş ve değiştirilmiş olmalı. Ayrıca yazar, günümüzde sık kullanmadığımız “ipildemek, ikircikli” kelimelerine kitaplarda yer vermiş. Ressamları tanıtırken farklı içeriklerle kitapları daha amaçlı kılmak istemiş olabilir.
Serinin içeriğini bir cümlede özetlemek istersek kültürümüzü ve dilimizi kullanarak dünyaca ünlü sanat eserlerini çocuk gözünden inceleyen kitaplar, diyebiliriz. Ancak kendi kültür ve dil hazineleri öyküye yedirilmiş; bu nedenle konudan sapma hissi uyandırmıyor.
Kitaplarda bir diğer dikkatimi çeken kısım ise Hoşipilli, geldiği anda tüm çocukların onu tanıması. Çocuklar Hoşipilli’yi tanıyor ve o gelir gelmez hemen onunla sohbete koyuluyorlar. Ve çocukların hiçbiri Hoşipilli’nin teklifini sorgulamıyor; Hoşipilli uçan kayıklardan, Ay’a uzanan merdivenlerden bahsetse de çocuklar hemen peşinden gidiveriyorlar. İşte serinin beni en çok etkileyen kısmı da burası; her kitapta çocuklarla hayal kurmanın kolaylığını bize gösteriyor. Gerçekte de öyle değil midir, çocuklarla bir kağıttan bir kalemden dünyalar yaratılmaz mı?
- Resmin Baş Yapıtlarına Yolculuk Serisi
- Yazan: Tevfik Taş
- Çizer: Sahar Bardaie
- Yayınevi: Evrensel Çocuk Kitaplığı, 2014-2015
- Sayfa Sayısı: 18
*http://kitapeki.com/evrensel-cocuk-kitapligindan-resmin-bas-yapitlarina-yolculuk/
** https://tr.wikipedia.org/wiki/Aztek_dini#Aztek_Mitoloji_Tanr.C4.B1lar.C4.B1
- ALEX VE KORKUNÇ ŞEYLER - 8 Temmuz 2021
- ANNELER İÇİN NEFES ALMA REHBERİ - 8 Mayıs 2021
- Hadi Uç: Özgürlüğe Uçan Küçük Bir Kuşun Öyküsü - 21 Ekim 2020