Pınar Palamutlu 
Frederick, yazarı Leo Lionni’ye birçok ödül kazandırmış sanatçı fare dostumuzu anlatan sıcak, sade bir hikaye.
1983 yılında Howard Gardner tarafından ortaya atılan Çoklu Zekâ Kuramı, zekânın yalnızca sayısal-sözel zekâya indirgenemeyeceğini savunur. Bu kuram; zekâ yokluğu diye bir şey olmadığını, sandığımızdan çok daha fazla zekâ çeşidi, göstergesi olduğunu söylüyor. Yani çocuğunuz matematik derslerinde sıkılıyorsa, yazı yazmaktan keyif almıyorsa bu onun zekâsının faklı bir alanda daha aktif olduğunu gösterir, zeki olmadığını değil. Ve bu alan müzik olabilir, spor olabilir, doğa bile olabilir.
Aslında bu yıllardır uygulanmaya çalışılıyor; beden eğitimi dersleri, resim dersleri farklı seçmeli dersler bu amaca hizmet etmek için müfredatta yer alıyor. Peki, gerçekçi mi? İlköğretim çağındaki çocuklara ücretsiz etkinlikler veren bir vakıfta çalışıyorum. Çocuklar sanat etkinliklerine katılmak istediklerinde dahi velilere matematik dersi de vereceğimize söz veriyoruz. Çocukların omuzlarında bitmeyen bir akademik başarı kaygısı var. Ebeveynler çocukların sanatsal aktivitelere katılmasını isteseler dahi bunları ders aralarında kafa dağıtmak için gerekli olduğunu düşünüyorlar. Oysaki dünya, yalnızca yaptığı bir resimle, çaldığı bir parçayla yaşamımızı değiştirmiş insanlarla dolu. İşte Frederick de ailesinin yaşamını kolaylaştıran bir sanatçı fare.
Frederick, ailesiyle birlikte terkedilmiş bir tahıl ambarında kışa hazırlık yapmaktadır. Herkes mısır, buğday, saman toplarken baygın bakışlı faremiz onlara eşlik etmemektedir. Neden çalışmadığı sorulduğunda şu cevabı verir:
“Soğuk, karanlık kış günleri için güneş ışını topluyorum.”
Diğerleri yiyecek toplarken, Frederick de kış için kendi hazırlığını yapmaya devam eder; güneş toplar, renk toplar, sözcük toplar. Fare ailesi onlara yardım etmemesine alınmaz, onu yargılamazlar. Kış gelip çattığı, yiyeceklerin tükendiği bir gün Frederick’ten kendi topladıklarını paylaşmasını isterler. Ve Frederick anlatmaya başlar; altın parıltılı güneş ışınlarını, sarı buğdayların arasında uzanan mavi menekşeleri, kırmızı gelincikleri, böğürtlenleri… Dinledikleri sayesinde diğer farelerin içi sıcacık olur, renkleri apaçık görürler. Frederick aile üyeleri için bir de şiir okur.
“…Frederick dediler, meğer şairmişsin sen!
Frederick kızardı, alkışları kabul etti ve utana sıkıla, Biliyorum, dedi.”
Kitapta; şair dostumuz Frederick ailesi tarafından dışlanmıyor, anlaşılmadığı anlar olsa da onu işinden kimse alıkoymaya çalışmıyor. Hiç yiyecek toplamamış olsa dahi kış günlerinde yiyecekler eşit olarak paylaşılıyor. Ve zamanı geldiğinde Frederick de onlarla biriktirdiklerini paylaşıyor; korkmadan, utanmadan kendi şiirini okuyor.
“Kim yağdırır lapa lapa karı? Kimdir buzu eriten?
Kim kirletir havayı? Kimdir onu güzelleştiren?
Kim filizlendirir haziranda dört yapraklı yoncayı?
Kim karartır gün ışığını? Kim aydınlatır Ay’ı?”
Şiirin devamını kitapta bulabilirsiniz, önyargının olmadığı, hayallerinin peşinden giderken yemek ya da barınak kaygısı duymadığı için Frederick çok şanslı bir fare.
Kitabın yazarı Leo Lionni en prestijli çocuk kitabı ödüllerinden Caldecott Onur Ödülü’nü dört kere kazanmış –bu ödüllerden biri Frederick’e ait- Hollandalı bir yazar. Kitabın inanılmaz naif ve sade çizimleri de kendisine ait. Ülkemizde yayınlanmış üç kitabı daha bulunuyor, hepsi resimli çocuk kitapları.
Frederick, 7 yaşına kadar okunabilecek, sade anlatımlı bir kitap, çevirmenin de çok iyi bir iş çıkardığını söyleyebiliriz. Toplumdaki farklı rolleri çocuğunuza anlatabileceğiniz, temel ihtiyaçlar dışındaki gereksinimler için kolaylaştırıcı insanları tanıtabileceğiniz, sanat dalları üzerine konuşabileceğiniz bir kitap. Frederick’in çizimleri ve sakinliği çocukları eğlendiriyor diye düşünüyorum. Barındırdığı alt manaları ise, kitabı okuyan ebeveynlere bırakıyorum, herkes kendi payına düşen dersi alsın. J
Belki de çocuklarınız dünyayı rengarenk yapmak, insanların kalbinden geçenleri kelimelere dökmek için dünyaya gelmişlerdir. Duygu dolu fareciklere fırsat verilmesi dileklerimle.
Keyifli okumalar.
- Frederick
- Yazar: Leo Lionni
- Çeviri: Kemal Atakay
- Baskı Yılı: 2015 (2. Baskı)
- Yayınevi: Elma Yayınevi
Ebeveynlere Faydacı Puanlama:
- Görsellik: 5 puan, hikaye yazarının çizimleri de yapması bütünlük sağlamış
- Hikaye: 5 puan, sade ve ana fikri açıklıkla yansıtıyor.
- Eğitici/Öğretici Nitelik: 5 puan, yaşamdaki farklı rollere dair fikir veriyor.
- Hayal Gücü Gelişimi: 5 puan, hikayede hayal kurmak özendiriliyor.
- Kültürel Gelişim: 4 puan
25 üzerinden, 24 puan alıyor.
- ALEX VE KORKUNÇ ŞEYLER - 8 Temmuz 2021
- ANNELER İÇİN NEFES ALMA REHBERİ - 8 Mayıs 2021
- Hadi Uç: Özgürlüğe Uçan Küçük Bir Kuşun Öyküsü - 21 Ekim 2020
FACEBOOK YORUMLARI
