Can Ahıskra 
Kaan Arslanoğlu neden dine inandığımızı açıklıyor! Çünkü doğal seleksiyon inanmaya meyillileri hayatta bırakmış! Freudculuk bilimsel değildir, diyor! Putları yıkıyor!
Kaan Arslanoğlu yer yer saldırganlaşarak yazdığı yazılarını Evrimci Açıdan Din Psikoloji Siyaset başlığı altında toplayarak kitaplaştırdı. Benzer kitaplarının son halkası olma niteliğinde ve kendisi aksini ima etse de motivasyonu solun önünü açmak. Güncelliğe müdahale edinemez hale gelen Marksizm’in eksiğini kapatmak. Bu kadar da iddialı! Alt yapı-Üst yapı ikiliğine eksik katmanı ekleyecek ve üçleyecek kadar esaslı bir yenilenme Marksizm’e önerdiği, sunduğu katkı bilime…
Standart Toplumsal Bilim Modeli’nin Eleştirisi denebilecek bu katkı, bence kitabın en önemli yanı. Arslanoğlu daha önce de ipuçlarını verdiği bu katkıyı bu defa ete kemiğe büründürmüş ve anlaşılır kılmış. Bu kitapta, başka bir şey olmasaydı (Freudculuğun deşifrasyonu gibi) ya da sadece bu eleştiri, bu katkı, bu cüretli katkı eksenli olsaydı bu kitap, bu eleştiri ekseninde daha da derinleşen tartışmalarla tükenseydi bile, bu kitap yine de önemli olurdu.
Özetle bu eleştiri, iktisadın (alt yapı) ve kültürün (üst yapı) da altına (onları elbette reddetmeden) çok daha eski ve güçlü etken olan insanın evrimle oluşmuş biyolojik-fizyolojik gerçeği ve bunun getirdiği akıl, düşünce ve davranış kalıplarıdır.
Bu “üçüncü katman” siyaseti, pratik mücadeleyi de yeni baştan düşünmeyi, kurmayı gerektirir. Örneğin dini verili Marksizm’de olduğu gibi eğer üst yapıya ait, kültüre dair bir öge sayarsanız, onunla aynı düzlemde yani ideolojik düzlemde mücadele edebileceğiniz sonucuna ulaşırsanız. Ancak, ya dinsellik kültürden çok biyolojik miras ürünü ise yani, evrimle edinilmiş ve bilişsel de olsa maddi bir parçamızsa? Bu durumda din ile nasıl mücadele edebiliriz ya da edebilir miyiz?
İnsanın hem bireysel olarak yaşama uyumunu kolaylaştırdığı için hem de topluluğa uyumunu arttırdığı için [hayatta kalmıştır]doğal seçilim gerçekleşmiştir. Uzatmayalım, bir hışırtı duyduğunda “doğaüstü güçler” kaygısı ile kaçanların genleri taşınmış-onlar hayatta kalmışken, rüzgârdır, diyen atalarımız aslanlara yem olmuştur! Bu dinin kendisi değilse de dinselliğin maddi zeminidir: İnanmanın zeminidir. Bu eski çağlarda doğaüstü güçlere, ruhlara inanç olur, semavi dinlere inanç olur, yeri gelir, bugün tanrı inancı olmayan bir insanın futbol maçındaki totemi olur, uğur olur! Yani tüm inançlar bu zeminde var olur…
Kendisi de psikiyatrist olan Kaan Arslanoğlu, kayda değer bir olgunluğa ulaştırdığı tartışmasını bu minvalde sürdürüyor ve derinleştiriyor kitabında… İkinci bölüm ise Freudculuk eleştirisini kapsıyor. Şarlatan ve peygamber Freud ile cemaatinin yüzyıllardır bilimi (ve hatta sızdığı siyaseti) nasıl kilitlediğini anlatıyor.
Freud ve ardılları ile verdiği tahribatı anlamak kadar insanı anlamak için okunması lazım…
*
Kitabın bir sorunu varsa o da sonrasına ilişkin! Bu kitap yeterince ciddi eleştiri alabilecek mi? Bir tartışma ortamı açabilecek mi ya da yer bulabilecek mi? Yanlış anlaşılmasın; sorun, kitabın içeriği ile ilgili değil, bu içeriği birincil elden muhatabı olan bilim çevreleri ve solda. Solda muhatap bulabilecek mi? Yoksa derin bir sessizlikle mi karşılanacak Marksizm’e sahip çıkanlarca.
Kaan Arslanoğlu’nu bu noktaya getiren elbette sola bir çıkış bulma ihtiyacı. Bu ihtiyacın “sorumluları” üzerinde düşünmeye değer bulurlarsa ya da Kaan Arslanoğlu tartıştırmayı başarabilirse ne âlâ! Yoksa geçmiş olsun. Neyse ki yazar tartıştırma hevesini koruyor ve bunun için yöntemler geliştiriyor! Yer yer sertleşiyor mesela… Provoke ediyor demeyelim de davet çıkarıyor.
- Evrimci Açıdan Din Psikoloji Siyaset
- Yazan: Kaan Arslanoğlu
- Yayınevi: İthaki Yayınları
- Sayfa Sayısı 284
- Baskı Yılı: 2016
- Aysel Sağır: “Toplumsal hafızanın kör kuyularına atıldılar” - 15 Nisan 2018
- Din ile Bilim arasında Dan Brown ve Başlangıç - 5 Aralık 2017
- Kaan Arslanoğlu’na Açık Mektup - 2 Mart 2017
FACEBOOK YORUMLARI
