
Eğer siz de çocuğunuzun kendi iyi ve kötülerini, doğruyu yanlışı keşfetmesini istiyorsanız bu felsefe dizileri kesinlikle kitaplığınızda bulunmalı.
Bir tanıdığımızla karşılaştığımızda veya telefonla birini aradığımızda sorduğumuz ilk soru nasılsın ve karşılığında aldığımız cevap genelde iyi bazen de kötü. Televizyonda veya sinemada film seyrettikten sonra yaptığımız ilk değerlendirme genellikle iyi veya kötü. Sınava girip çıktığımızda nasıl geçti sorusuna verdiğimiz cevap iyi ve kötü.
İyi ve kötüyü günlük hayatta bu kadar çok kullanırken, çocuklara bu kavramları anlatmak ne kadar kolay? Toplumun bir ferdi olarak hepimizin amacı, çocukları doğdukları andan itibaren iyi yetiştirmek, gelecekte toplum içerisinde kendisine iyi bir yer kazanması ve yine toplum için faydalı şeyler yapmasını istemek değil mi? Peki nedir iyi ve kötü olan, kim belirliyor bunları? İyi ve kötü olarak adlandırabileceğimiz her şey yazılı olarak kaydedilmeli mi? Çocuklara bir şeyin iyi veya kötü olduğunu anlatırken acaba kendi düşüncelerimizi dikte ediyor, onların kendi doğrularını keşfetmesine engel mi oluyoruz? Bu noktada, iyi ve kötü kavramlarını nasıl aktaracağını bilemeyen ebeveynler için, çocukların anlayabileceği dille yazılmış, üstelik sadece çocuklar için değil yetişkinlerin de daha önce düşünemediği noktalara değinen minik felsefe kitapları giriyor devreye.
Bu yazıda bahsetmek istediğim kitaplar Günışığı Kitaplığı’ndan çıkan “Çıtır Çıtır Felsefe” dizisinin ilk kitabı “İyi ve Kötü”, diğeri ise Tudem Yayınevi’nden çıkan “Filozof Çocuk” dizisinin “İyilik Nedir?” isimli kitabı.
İyi ve Kötü
Çıtır Çıtır Felsefe dizisi ile üniversite yıllarında tanışmıştım. Anlatım dilinin sadeliği, konuyu net olarak ele alışı ve kavramları anlatırken asla doğruyu veya yanlışı aktarmaması, yorumu okura bırakması beni bu diziye hayran bırakmıştı. Kitap birden çok bölümden oluşuyor, her bölümde gerçek hayattan örnekler verilerek okuru empati kurmaya yönlendiriyor.
Bir günlüğüne görünmez olma şansınız olsaydı ne yapardınız? Ücretini ödemeden sinemaya gitmek, pastaneden pasta çalmak, kardeşinizin sizden gizlediği günlüğünü okumak… Yazar Brigitte Labbé şu şekilde değerlendiriyor bu durumu: “Görünmez olunca, görünürken yapamadığımız şeyleri yapacağımız kesin. Hatta zaman zaman, pek de iyi olmayan, kötü şeyler. Bu da demektir ki, çoğunlukla kötü bir şey yapmamızı engelleyen başkalarıdır. Çünkü başkaları bizi görür; kötü bir şey yaptığımızı söyleyebilir, bizi ele verebilir, cezalandırabilir, yargılayabilir ve bize bazı şeyleri yasaklayabilirler.”
Kurt ve kuzunun karşı karşıya gelmesi durumunda, kurdun hayatta kalabilmesi için kuzuyu yemesi gerekir. Ancak kurt kuzuyu yediği için her zaman kötü görülür. Peki neden kurdu kötü olarak adlandırıyoruz, birçok hayvanda olduğu gibi o da hayatta kalabilme iç güdüsüyle kuzuyu yemiyor mu?
Brigitte Labbé’in “İyi ve Kötü” kitabında ele aldığı konulardan sadece birkaçı burada bahsettiklerim. Diğer bölümler de en az buradakiler kadar gerçek hayattan ve düşündürücü.
İyilik Nedir?
Tudem’in Filozof Çocuk dizisindeki “İyilik Nedir?” ise üç ana başlık üzerinden konuyu ele alıyor: “Başkalarına yardım etmen gerekir mi?”, “Başkalarına kibar davranman gerekir mi?” ve “Aç kalmamak için çalmaya hakkın var mı?” Bu üç tema içerisinde konuya ilişkin bazı sorular soruyor ve okuru bu sorular üzerinde düşünmeye yönlendiriyor.
Başkalarına yardım etmeliyiz, evet. Çünkü karşımızdakini mutlu etmeyi severiz. Peki kendimizi mi, yoksa onları mutlu etmek için mi yardım ediyoruz?
Başkalarına kibar davranmak gerekir mi? Evet, böylece onlardan bir şeyler isteyebiliriz. Peki istediğimizi alamadığımızda kaba mı olacağız?
Aç kalmamak için çalmaya hakkımız var mı? Hayır, çünkü bize ait olmayan bir şeyi almamalıyız. Ama ya açlıktan ölme durumuna gelmişsek?
Aç kalmamak için çalmaya hakkımız var mı? Hayır, çünkü polisler bizi yakalayabilir. Peki bizi kimse görmezse yine de çalar mıyız?
Bu sorulara siz nasıl cevap verirsiniz, çocuğunuz size bu soruları sorsa ona nasıl cevap verirsiniz?
Eğer siz de çocuğunuzun kendi iyi ve kötülerini, doğruyu yanlışı keşfetmesini istiyorsanız bu felsefe dizileri kesinlikle kitaplığınızda bulunmalı.
![]()
|
![]()
|
- Farklı Olmak Harika İşler Yapmak İçin Engel Değil! - 19 Mart 2019
- Küçük Filozofların El Kitabı - 13 Şubat 2019