Korkut Akın Selçuk Demirel tek başına değil bu kitapta; Francis Combes yanında şiirleri seçen kişi olarak. O dizeleri Türkçeye çeviren de Yiğit Bener. Tam bir takım çalışması.
“Sözcük eksiltme sanatına şiir diyoruz” tanımına, çizgi eksiltme sanatı da karikatürdür ekini yapmak isterim. Kuşkusuz bu oyunu sürdürmek, bağlı olarak “kısa sözün uzunu da romandır” demeye vardırmak mümkün.
Selçuk Demirel, TİB broşürlerinden (Türkiye İktisatçılar Birliği broşürleri, bilenler bilir, 70’li yılların en çok elden ele gezen, en çok okunan bilgi küpü yayınlarıdır. En felsefi çözümlemeleri bile yalın ve anlaşılır bir dille verdiği için hemen herkesin başucu kitabı olmuştur uzun süre… Selçuk Demirel de, siyaseten yanında bulunduğu bu çevrenin yayınlarını çizgileriyle daha bir güçlendirmiştir) aklımıza kazınmış biri. Yalın bir çizgisi var. Kuşkusuz aradan geçen bunca yılda daha bir güçlenmiş, daha bir canlanmış, daha bir anlamlanmış… Bir de “ek” kazanmış: “şiirin ilamı”.
Şiir her yerde
Şairin şiirce dillendirdiği Dünya tanımı, Demirel için bir kapı aralamış ve Francis Combes’un seçkisiyle buluşturmuş. Kitabın arka kapağına da alıntılanan “Platon, şairleri kent alanından kovmak istiyordu… Oysa bugün, şiirin duvar yazılarında, metrodaki grafitilerde ortaya çıkabildiğini görüyoruz. Şairler kente geri döndüler. Hakkıyla alıntılanıyorlar ve bizim de onları alıntılama hakkımız var” sunuşu da gösteriyor ki duvara çıkan her şey kamunun olmuştur artık.
Fransa’da geçen yıl yayımlanan bu çalışma, Türkiye’den şairlerin de katılımıyla daha bir genişlemiş, büyümüş… Peki, bu çalışmaya ilham veren ne? Sanıyor musunuz ki oturup kafa kafaya verip de Combes ve Demirel böyle bir şey yapalım demiş olsunlar… Hiç sanmıyorum. Duvar yazıları ve grafitiler muhakkak ki tetikleyicisidir, ama Gezi Direnişi ve duvarlara yansıyan zekâ parıltılarını göz ardı edemeyiz. Şiir, duvar yazılarına bir şey kattı; Gezi, duvar yazılarına çok şey kattı; Portakal Mavisi Bir Dünya, duvar yazılarına çizgi kattı.
Kimin bu Dünya?
Paul Eluard’dan Bedri Rahmi Eyüboğlu’na, Yuri Gagarin’den İlhan Berk’e uzanan bir yol bu… Selçuk Demirel de, kitabını İlhan Berk’in anısına adamış… Biliyorsunuzdur İlhan Berk de şiirle resmi buluşturan biridir ve bundan gerçekten de mutluluk duyardı (yeri gelmişken… İlhan Berk’in, bana bir çizim sözü vardı, Cüneyt Ayral anımsayacaktır, olmadı… doğanın kucağında buluştuğumuzda isteyeceğim). Çizgilerini şiirle donatan İlhan Berk, belki de bu “Portakal Mavisi Bir Dünya’nın çıkış noktası.
Selçuk Demirel tek başına değil bu kitapta; Francis Combes yanında şiirleri seçen kişi olarak. O dizeleri Türkçeye çeviren de Yiğit Bener. Tam bir takım çalışması. Çizerin dizeyi benimsemesi, içselleştirmesi gerekir ki ikisi bir arada olabilsin. Kitapta o kadar çok dize, o kadar çok çizim o kadar çok iç çekeceğiniz iş var ki, birini seçsem diğerinin gönlü kırılır. Dizeler kimi zaman İstanbul ile el ele, kimi zaman ikinci karesi de olması muhtemel çizgiler… “Savaş, katletmesidir birbirini / tanımayan insanların, birbirini tanıyan / ama katledemeyen insanların çıkarı uğruna.” dizeleriyle günümüze, coğrafyamıza birebir uyanlar… Hepsi bir arada Nazım da, Aragon da, Goethe de, Ahmet Telli de, Apollinaire ve daha niceleri de…
Yayınevine küçük bir not: YKY daha önceki Selçuk Demirel kitap/albümlerinde de sayfaları numaralandırmamıştı… Yine belirtilmemiş. Yaman merak ettim: Neden?
- Portakal Mavisi Bir Dünya [Şiirin İlamı]
- Çizer: Selçuk Demirel
- Yayınevi: Yapı Kredi Yayınları
- Baskı Yılı: 2016
Yeşilçam’da ve televizyonda film çekmesine rağmen kendisini kısafilmci olarak tanımlıyor. Birçok ödülü var…
YAZKO Somut’la başlayan yazma süreci -senaryoları saymazsak- Dünya Kitap’la gelişti, büyüdü. Cumhuriyet ve Radikal Kitap’ta da yazdı… Ataşehir Kültür Dergisi’nde (noter tasdikli 8 bin tirajlı) sürekli ve düzenli yazıyor. Yerel, bölgesel, sektörel gazetelerde de… hep sanat kültür üzerine.İnternet üzerinden kitap tanıtımları, kültür yazıları, film eleştirileri yazdığı siteler de var.
Sanatın savaşı yeneceğine inanıyor. Barış ve demokrasi istiyor.
- Hayata bir de bu “pencere”den bak!… - 9 Nisan 2020
- BİTMEYEN AŞK: İSTANBUL - 7 Aralık 2019
- Türkiye’nin Çilingir Sofrası: Rakı Gastronomisi - 3 Aralık 2019
FACEBOOK YORUMLARI
