Walter Benjamin ve Gershom G. Scholem Mektuplaşmaları

İki büyük savaşın damga vurduğu karanlıkta, tüm güçlüklere karşın bağlarını sürdürme çabalarından vazgeçmeyen Almanyalı iki Yahudi entelektüelin 1932’den 1940’a dek süren mektuplaşmaları, hem döneme hem de yazarlarına ilişkin çok önemli bilgiler sunuyor. 20. yüzyılın en önemli edebiyat ve sanat eleştirmeni olarak ölümünden sonra üne kavuşan Walter Benjamin ile Yahudi mistisizmi ve Kabala üstüne yapıtlarıyla tanınan Gerschom Scholem’in dostluğu, Benjamin’in 1940’ta Fransa-İspanya sınırında intiharıyla sonlanana dek gücünden hiçbir şey kaybetmeden devam etmiştir.

Bugün bildiğimiz eserlerinin ortaya çıkış ve yazılış süreçleri, dönemin entelektüel kişilikleri, edebiyat tartışmaları, Kafka, Baudelaire, Yahudilik, savaş ve ölüm mektupların satırlarında kendisini gösterirken, zor zamanlarda insan olarak var kalabilmenin ne kadar ağır bir yükü taşımak anlamına geldiği de apaçık bir biçimde ortaya çıkıyor. Tüm bu kaygının ve belirsizliğin içinde bile zihinsel üretimlerini hayatta kalma faaliyetlerinin asli öğesi olarak görmeyi sürdüren Benjamin ve Scholem tekerrür etmekte hiç kararsız olmayan tarih için de bir tinsel direniş belgesi sunuyorlar.

“Bugün yayımlanmasını sağladığımız her satır –bu satırları miras bıraktığımız gelecek ne denli belirsiz olursa olsun– bu karanlık dönemin güçlerinin karşısında kazanılmış bir zaferdir.”

KİTAPTAN ALINTILAR

“Haletiruhiyem berbat. Herhangi bir şeye rahatlıkla ve özgürce sahip olmanın imkânsızlığı, benim gibi güç koşullarda ve beklentisiz yaşamaya alışkın biri için bile uzun vadede iç dünyanın dengesini altüst eden bir tehlikeye dönüşüyor.” W. Benjamin

“Son mektubumdan bu yana yeni bir şey olmadığı gibi o mektubun tümüyle başka bir ruh halinde yazılıp yazılmadığını bile bilmiyorum. Şimdiki ruh halime gelince, pek çok şeyin yanı sıra tek tek her sözcüğün kümeler halinde uçuşan sinekler gibi dağınık düşüncelerden doğduğunu dikkate almalısın.” W. Benjamin

“Baudelaire’in 19. yüzyılla nasıl bütünleşmiş olduğunu göstermek ve bu görünün yeni bir şeymiş gibi algılanmasını sağlamak istiyorum. Ayrıca tanımlanması güç bir şekilde insanı kendine çekmeli; ormanda toprağın üzerinde on yıllarca durmuş bir taşı nasıl ki biraz çabalayarak yerinden oynattığımızda orada belirgin ve hiç dokunulmamış bir iz buluyorsak, işte öyle bir çekim olmalı bu.” W. Benjamin

“Güneş tarihsel dönümünü tamamladığında bu meseleler bir gün doğru biçimiyle aydınlatılacak. Hatta daha da ileri giderek, işlerimizin kimi parçalarının ölçü aletleri sayılabileceğini ve bu aletlerin sorunsuz işlemeleri durumunda tasavvur bile edilemeyecek denli yavaş olan bu döngünün en küçük parçasını dahi ölçebileceğini söylüyorum.” W. Benjamin

“Tüm bu gelişmelerin neticeleri günlük yaşantılarımıza birebir dokunduğu ve tesir ettiği halde ve üstelik yaşanan gerginliklere rağmen insanın kendisini sanki bunlardan doğrudan değil de kısmen etkileniyormuş gibi hissetmesi ne kadar da şaşırtıcı.” G. Scholem

KİTAP HAKKINDA

“Walter Benjamin ile Gershom Scholem’in ilişkisi kuşkusuz 20. yüzyılın en sıradışı arkadaşlıklarından biridir. Her biri kendi alanlarının entelektüel ufkunu dönüştürmekle kalmamış, 25 yıllık arkadaşlıkları boyunca bugün hâlâ tartışılan düşünsel ve tinsel meseleler üzerine uğraş vermişlerdir (…) Benjamin ve Scholem’in yalnızlıktan mürekkep mektupları politik gerçekliğin karşılamadığı ‘radikal taleplerin’ ifadesidir.” – Robert Alter, New Republic

“En gayriresmi ve bir parça iyimser mektuplarda bile muazzam kederin gölgesini görmek mümkün. Bu mektuplar Avrupa’nın bir kabusa sürüklendiği yıllarda yazılmıştır ancak aynı zamanda insan zihninin ve sinir sisteminin kişisel sıkıntı ve kederin karşısında bile –hatta en çok o zamanlarda– soyut düşünsel uğraşlara saplanabilme yetisine; entelektüel tutkunun iksirine bir övgüdür.” – George Steiner, New Yorker

YAZARLAR HAKKINDA

Walter Benjamin

1892’de Berlin’de doğdu. Yahudi kökenli Alman edebiyat eleştirmeni, düşünür, kültür tarihçisi ve estetik kuramcısıdır. Felsefe doktorasını “Alman Romantizminde Sanat Eleştirisi Kavramı” adlı teziyle aldı. Ernst Bloch, Theodor W. Adorno ve Bertolt Brecht’in etkisiyle 1930’larda giderek Marksizm’e yakınlaşan Benjamin, 1933’te Almanya’yı terk ederek Paris’e yerleşmek zorunda kaldı. Burada geçirdiği zor sürgün yıllarında edebiyat dergilerine ve Adorno ile Horkheimer tarafından yayımlanan Zeitschrift für Sozialforschung’a (Sosyal Araştırmalar Dergisi) eleştiri ve denemeler yazdı ve Pasajlar, Bin Dokuz Yüzlerin Başında Berlin’de Çocukluk, Baudelaire ve Kafka üzerine denemeleri gibi çalışmalarını ortaya çıkardı. 1939’da bir dergide çıkan yazısı nedeniyle Alman vatandaşlığından çıkarıldı. 1940’ta Gestapo’ya teslim edileceği ihtimali karşısında Fransa-İspanya sınırında intihar etti. Frankfurt Okulu’nun estetik kuramcılarından Walter Benjamin, 20. yüzyılın en önemli eleştirmenlerinden biri olarak kabul edilir. Türkçeye Bin Dokuz Yüzlerin Başında Berlin’de Çocukluk(YKY, 2004), Pasajlar(YKY, 1993), Brecht’i Anlamak(Metis, 1984), Tek Yön(YKY, 1999) gibi çok sayıda eseri çevrilmiştir.

Gershom Scholem

Gerhard Scholem olarak da bilinen 1897 doğumlu Yahudi filozof ve tarihçi. Berlin’de İbranice, matematik ve felsefe eğitimi aldı. Yahudi mistisizmi olan Kabala’yı akademik alanda çalışılan konulardan biri haline getirmesiyle tanındı. Almanya’da büyüyen Scholem İbrani Üniversitesi’nde Yahudi mistisizmi alanında ilk profesör oldu. 1923’te Filistin’e göç etti ve İkinci Dünya Savaşı’na kadar entelektüel ortamı belirleyen Alman-Yahudi göçmen cemaatinin temel figürlerinden biri haline geldi. Geç antikiteden 20. yüzyıla kadar olan Kabala literatürünün analizi, mistik dinin fenomenolojisi, Yahudi tarihyazımı, Siyonizm gibi alanlarda çok sayıda eser verdi. Tüm konuşma ve denemeleri On Kabbalah and Its Symbolism adlı çalışmada yayımlandı.

  • Walter Benjamin – Gershom Scholem Mektuplaşmalar 1932-1940
  • Derleyen: Gershom G. Scholem
  • Çeviri: Saliha Yeniyol
  • Türü: Mektup
  • Baskı Yılı: Nisan 2018
  • Sayfa Sayısı: 376 Sayfa
  • Yayınevi: Kolektif Kitap

Vinkmag ad

FACEBOOK YORUMLARI

Yorum

Read Previous

İzmir Kitap Fuarı kapılarını açıyor!

Read Next

Arzunun Şeyleşmesi; Queer Marksizme Doğru

Leave a Reply

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Lütfen gördüğünüz rakamları bitişik olarak yazınız! *

Follow On Instagram