Aygün Bulut 
Psikolog olmak için değil psikolojik gerçeklerin ışığında dolu dolu yaşam sürmenin incelikleri A’dan Z’ye Psikoloji isimli kitapta.
Her geçen gün daha da hızlanan bilim ve teknolojinin kapsam alanı genişledikçe ve baskınlaşınca insanın kendi kendiyle baş başa kalma, kendiyle uğraşma, kendini ve çevresini didikleme zamanı da büyüyor. Kimi sihirli kimi de sinirli aynalara bakınca saçındaki aktan, yüzünde kırışıklıktan haberdar olduğu gibi ruhundaki, aklındaki fırtınalar ile de karşılaşıyor. Sorular, sorunlar olmadık zaman ve yerde sıçrıyor: Düşünce, duygu ve davranışlarımızın nedenleri nelerdir? Sevme, nefret, yeme içme, çalışma ve dans etmemizin nedenleri nelerdir? 1350 gramlık beynimiz inanılmaz derecede karmaşık davranışlarımızı nasıl ortaya çıkarır? Psikolojimizin ne kadarı genlerden, ne kadarı çevremizden kaynaklanır? Sorular ve sorunlar artıkça artıyor.
Çocukluğundan bu yana hep ilgisini çeken, İnsanların bir şeyleri yapma nedenlerini, davranışlarının ardındaki hikâyeyi anlamak isteyen Dr. Lisa J. Cohen, dış örtüyü sıyırmak ve içlerindeki düzeneği görme isteğini gerçekleştirdi. Sonuçta bütün beşeri uğraşların temelinde bulunan psikoloji alanında çalışmakla yetinmedi. Psikoloji ile ana kaynağı olan toplum ve insan arasına örülmeye çalışılan duvara karşı durup, kucaklaşmanın artması için yapıtlar yazdı ve yazıyor.
Ben artık uzmanım diyerek bir kenara çekilmeyen Dr. Lisa J. Cohen’in psikolojiye olan ilgisi artarak sürüyor, sorular ve yanıtlarla uğraşıyor: “Sorular her gün ülkedeki ve dünyadaki binlerce laboratuvar ve muayenehanede irdeleniyor. Bu çok eski soruların yanıtları artık tarihte hiç olmadığı kadar bize yakın. İnsan aklının olağanüstü gizemini tam anlamıyla hiçbir zaman anlayamayacağımıza inansam da, zihinsel süreçlerimiz hakkında kesinlikle hatırı sayılır miktarda bilgi sahibi olabiliriz, oluyoruz da. Üstelik bu keşifler milyonlarca insanın acılarını azaltmaya ve yaşamlarını iyileştirmeye yardımcı olabiliyor.”
Psikolojinin kendi başarısının kurbanı olduğuna; popüler psikolojinin eğlence değeri, ciddi bilimin takdirinin yerine geçtiğine dikkat çeken Dr. Lisa J. Cohen psikoloji alanındaki belli başlı isimlerin eskiden halk tarafından çok daha iyi tanındığını ifade ediyor.
Psikolojinin kendi başarısının kurbanı olduğuna; popüler psikolojinin eğlence değeri, ciddi bilimin takdirinin yerine geçtiğine dikkat çeken Dr. Lisa J. Cohen psikoloji alanındaki belli başlı isimlerin eskiden halk tarafından çok daha iyi tanındığını ifade ediyor. Elli yıl önce, herhangi bir insanın Sigmund Freud, B. F. Skinner veya Jean Piaget’ın adına aşina olma ihtimali daha fazlaydı. Psikoloji alanının önemi ve günlük yaşamla olan ilgisi geniş kitleler tarafından takdir edilirdi. Günümüzde psikoloji alanının katkılarına dair genel farkındalık çok daha azdır. Belki de psikoloji kendi başarısının kurbanı olmuştur. Kuşkusuz sohbet programları ve dergiler psikoloji konularıyla doludur ve bence popüler psikolojinin eğlence değeri ciddi bilimin takdirinin yerine geçmiştir. Bu esnada psikoloji akademik çevrenin duvarları içinde gelişmektedir. Psikoloji hâlâ üniversitelerde inanılmaz derecede popüler bir daldır. Ancak üniversite içinde alanın ciddiyeti, doğasında var olan eğlence değerinin yerine geçmiştir. Dolayısıyla psikoloji iki kola ayrılmıştır: Eğlendiren fakat sıkı olmayan popüler psikoloji ve ciddi olan fakat uzmanlar dışındakilerin kolayca erişemediği akademik psikoloji.
Psikolojinin tarihi ve öncüleri, belli başlı teorik hareketleri, psikoloji bilimi, beyin ve beynin davranışlarla ilişkisi ve yaşam boyu psikolojik gelişimleri ele alıyor.
Bu açmaz karşısında “bir orta yol bularak, her şeye karşın halka hitap eden ve halkın merakını uyandıran, özenli ve bilimsel açıdan sağlam bir kitap” yazan Dr. Lisa J. Cohen, psikolojinin temellerini tanıtarak yolculuğu başlatıyor. Psikolojinin tarihi ve öncüleri, belli başlı teorik hareketleri, psikoloji bilimi, beyin ve beynin davranışlarla ilişkisi ve yaşam boyu psikolojik gelişimleri ele alıyor. Yazdıklarının zaten ders kitaplarında da yer alan konular olduğunu söyleyebilecek kişilerin olabileceğini düşünen Dr. Lisa J. Cohen fikir sahibi olmadan bilgi sahibi olmanın gerekliliğini anımsatıyor. Sonra sağlıklı fikir sahibi olmaya davet ediyor. Amacı herkesi psikolog yapmak ya da psikologları sıradanlaştırmak olamayan Dr. Lisa J. Cohen, psikolojinin bilimsel yöntemlerinin günlük yaşam sorunlarına nasıl uygulandığını okurla irdeleyerek, psikoloji biliminin beşeri faaliyetlerin geniş bir tayfıyla nasıl doğrudan bir bağlantısı olduğunu gösteriyor. Etle tırnak gibi psikoloji ile insan (hatta öteki canlılar ve her şey).
Psikoloji bize sevgi, evlilik, aile ve cinsellik hakkında neler söyleyebilir? Psikoloji bize mutluluk veya parayla ilişkimiz hakkında neler söyleyebilir? Düşünce alışverişinden sonra halkayı bireyden ve aileden, çevreye genişleten Dr. Lisa J. Cohen grup psikolojisi ve grup dinamiklerinin iş yaşamı, kamusal alan ve önyargı ve ırkçılık sorunlarında nasıl bir rol oynadığını sorguluyor. Normallikten anormalliğe okurlarıyla uzanan Dr. Lisa J. Cohen “anormallik psikolojisi”ni inceleniyor. Sonra psikopatoloji, psikiyatrik teşhis, psikoterapi ve psikiyatrik ilaç tedavisi gibi konulan kapsayan klinik-psikoloji irdeleniyor. Travma psikolojisi ve psikolojinin hukukla kesişme noktası olan adli psikoloji ele alınıyor.
Soru-cevap formatında yapılandırdığı kitabında yaklaşık olarak 1000 soruyu birkaç paragraflık kısa öz ve anlaşılır metinlerle yanıtlayan Dr. Lisa J. Cohen’in amacı ise “karmaşık konuları tek lokmalık fikirlere indirgemek” olmuş.
Soru-cevap formatında yapılandırdığı kitabında yaklaşık olarak 1000 soruyu birkaç paragraflık kısa öz ve anlaşılır metinlerle yanıtlayan Dr. Lisa J. Cohen’in amacı ise “karmaşık konuları tek lokmalık fikirlere indirgemek” olmuş. Sorular bir anlatı akışı oluşturacak şekilde dikkatle seçilmiş olmalarına rağmen, okur aynı zamanda kitabı herhangi bir yerinden açıp göz atmak şansına sahip. Psikolojik öykü ya da psikolojik danışma kitabı da denilebilir. İster kitabı baştan sona okuyun ya da özellikle size hitap eden konuları bulmak için de göz gezdirin.
Seçim okura bırakılsa da yazarın önerisi var: “Okuyucunun istediği gibi oradan oraya atlamasında bir sakınca görmesem de, bilimin doğası birikimli olmasıdır. Başka bir deyişle, en son gelişmeler önceki çalışmalara dayanır. Bu nedenle, kitabın ikinci yarısındaki bölümler kimi zaman birinci yarıda tanıtılan konu ve insanlara gönderme yapar. Okuyucular tanıdık gelmeyen bir fikir, kişi veya konuya rastlarlarsa, dizine başvurarak konunun ele alındığı diğer alanlara bakabilirler. Bu kitabı yazarken, profesyonel yayınlar için bilimsel makaleler yazarken kullandığım bilimsel standartları uyguladım ve sadece, birden fazla olmasa da, sağlam referansla da desteklenen sonuçları dahil etmek için çok uğraştım.”
Bu kitabın hedef kitlesinin halk olduğunun altını çizen Dr. Lisa J. Cohen, psikolojiye ilgi duyan birinin bu kitabı eline alıp bu alan hakkında daha fazla bilgi edinebileceğini söylüyor. Üniversitedeyken psikoloji eğitimi aldınız ve daima psikoloji ye ilgi mi duydunuz? Kendinizde veya ailenizde psikolojik problemlerle ilgili kişisel deneyimleriniz mi oldu? Ruh sağlığı alanında bir kariyer yapabileceğinizi mi düşünüyorsunuz? Veya sadece insanların davranışlarının altında yatan nedenleri mi merak ediyorsunuz? Öyleyse bu kitap tam size göre.
Psikolog olmak için değil psikolojik gerçeklerin ışığında dolu dolu yaşam sürmenin incelikleri bu kitapta.
|
- A’dan Z’ye Psikoloji - 7 Kasım 2018
FACEBOOK YORUMLARI
