Dur ey zaman demek için bu kitap

Hatırla Barbara Yağmur Yağıyordu sizi şiirden sinemaya, aşktan ayrılık acısına kadar hayata ve sanata dair ne varsa kapsayan heyecan verici bir okuma serüvenine çağırıyor.

Şiir, öykü, roman ve deneme gibi edebiyatın farklı türlerinde eserler veren Onur Caymaz, yazılarını Hatırla Barbara Yağmur Yağıyordu adı altında bir araya getirerek okurla buluşturdu. Ekim ayında Kırmızı Kedi Yayınevi tarafından okuyucuya sunulan denemeler Hayat ve Sanat Üzerine Doksan Dokuz Parça alt başlığını taşıyor. Marcus Valerius’un “İyi insan, her zaman acemidir.” Sözünü kitabına epigram olarak alan yazar, bu yazıların bir araya geliş serüvenini anlattığı önsözde “Herkesin unuttuğunu, bir benim hatırladığımı sandığım şarkılar içindeyim kendimi bildim bileli…” diyor. Ve kitabın zamanın gelip geçişine bir direnme olduğunu ekliyor: “Dur ey zaman! Ne bilgiden, ne bilme hazzından ne de dinlerin, iktidarların bunca hakir gördüğü küçücük insanın şuncacık zevklerinden vazgeçmeyen aylak okur; dur ey zaman demek için bu kitap.”

Zamana dur demek için yazmak, anıları, yaşamın yüreğimizde bıraktığı tortuları yazıya dökmek, bizde kalanların acı tatlı hatırlarıyla yüzleşmek demektir. Bu çaba hem oldukça cesur olmayı hem de sözcüklerin aktardığı duygu ve düşünceleri okura sunarken kişisel olanı ve olmayanı çok iyi dengelemeyi gerektirir. Böyle bir çaba elbette içsel yolculuğumuza kattığımız yazarları anmadan olmaz. Onur Caymaz içeriklerine göre farklı başlıklara böldüğü yazılarında bütün bunları içtenliği elden bırakmadan, akıcı ve çarpıcı bir anlatımla başarmış.

Artık düşünce üretmektense ucuz duygusallıkların peşinden koşmanın bulaşıcı bir hastalık gibi yayıldığı edebiyat ortamımıza hâkim olan suskunluğu kendine özgü bir heyecan ve coşkuyla aralamış oldu bence bu kitap.  Denemenin ne kadar güzel bir tür olduğunu, günlük tutmanın kendi tarihinde yolculuk yaparken bir ayna gibi insana kendini yansıttığını, mektup yazmanın yazdığımız kişiden çok kendimize doğru yakınlaşma umudu taşıdığını nerdeyse unutmak üzereyiz. İşte Caymaz, bütün unutuşlara meydan okurcasına bunların hepsinden güzel örnekler derlediği kitabıyla bizi şiir dolu bir yolculuğa çağırıyor.

Yazıların içerik anlamında yelpazesi de oldukça geniş. Yaşar Kemal ile Orhan Pamuk’u karşılaştırırken, Pi sayısının sırrını araştırırken, okumanın ne anlam ifade edebileceğine kafa yormaya başlayabilirsiniz mesela:

“Okumak insanın kendine giden, daha önce aklının ucundan geçmeyen yollar bulmasıdır. Okumak insana koca bir dünyanın ortasında, bilinebilecek, farkındalık yaratabilecek milyarlarca şeyin ortasında yapayalnız olduğunu, aslında hiçbir şey bilmediğini anlatır.”

Behçet Necatigil, Sait Faik, Salah Birsel, Necati Cumalı, Necati Tosuner, Nurullah Ataç, Fethi Naci, Cemal Süreya, Edip Cansever, Turgut Uyar, Bilge Karasu, Attilâ İlhan, Cemil Meriç, Suat Derviş ve daha birçok yerli yazar ve şair Caymaz’ın duygu ve düşünce yaşantısında bıraktığı izlerle ya da haklarında çok fazla bilinmeyen ilginç anekdotlarla yer alıyor yazılarda. Edebiyattan yola çıkarak sosyal hayatta karşılaşılan dayatmaların izlerini sürmeyi de gereken yerde ‘sivri’ olmayı da siyasi bir tavrın ve hakkaniyetin gereği olarak tercih ediyor Onur Caymaz. Böylece ‘aylak okur’un klişeleşmiş fikirlerine müdahale etmeyi, iktidarın dayattığı geleneksel ahlakçılığın gizlemeye çalıştığı yozlaşmayı ve sansürü gözler önüne sererken hem iyi bir edebiyatçı hem de bir kız babası olarak iyiden ve güzelden yana taraf olmayı ihmal etmiyor.

Belki de söylenmesi gereken ama susmanın alışkanlığa dönüştüğü konularda herkes adına ifade ediyor bazı gerçekleri. Mesela bir yandan kapanan bir yandan yeni çıkan edebiyat dergileri için şöyle bir soru yöneltmek hepimizin aklından geçiyor olmalı ama bunu dillendirmek nedense pek tercih edilmiyor:

“Her dergide her daim aynı isimler var olacaksa neden sürekli yeni edebiyat dergisi yayımlanıyor düşünmedin mi hiç? Bağlamımıza uyarak soralım: Herkesin masasında ve her sandalyeye oturabilecek tıynettekiler için neden sürekli yeni sofralar kuruluyor?”

Yazar, Dışarlıklı başlığı altında toplanan yazılarda da Camus, Sartre, Shakespeare, Balzac, Proust, Baudelaire, Tolstoy, Nabokov, Barthes, Romain Gary gibi büyük yazarlar hakkında ilginç bilgiler aktarırken bu yazarların yaşamından kendi yazmak çabamıza nasıl ışık tutmamız gerektiğini de fısıldıyor adeta. Hadi Sartre’ın nasıl beslendiğine bir göz atalım:

“Sartre, bir günde şunları tüketirmiş:

İki paket sigara ve

siyah tütün doldurulmuş birkaç pipo;

bir litreden fazla şarap,

bira, votka, viski ve benzeri içki;

iki yüz miligram amfetamin,

on beş gram aspirin,

birkaç gram uyku ilacı;

ayrıca kahve, çay ve

zengin öğünler…”

Onur Caymaz, duygu ve düşüncelerini sakınmadan, küçük hesapların arkasına gizlenerek geçiştirmeden edebiyata gönül vermiş bir yazar ve şairde olması gereken heyecan ve coşkuyla paylaşıyor ‘aylak okur’la. Artık içimizi acıtan bir hale gelmiş olan dil özensizliğinin üslup sanılması gibi  durumların üzerine giderken de Ahmet Kaya’ya yaşatılan haksızlıkları dile getirirken de aynı şekilde vicdanının sesini dinlemeyi başarıyor.

Şunu eklemek isterim ki bu yazıların bazılarını daha önce yayımlandığı mecralarda okumuş olduğum için hatırladıklarım oldu. Bu yüzden kendi adıma nerde ve ne zaman okumuş olabileceğimi anımsamak istedim. Belki yazıların sonlarına nerelerde ve hangi tarihlerde yayımlanmış olduklarına dair bilgiler eklenebilirdi.

Şiir ve öykülerini sevdiğimiz bir yazarın dünyasına yaklaşmak için yazı ve günlükleri çok önemlidir. Bu açıdan da Hatırla Barbara Yağmur Yağıyordu sizi şiirden sinemaya, aşktan ayrılık acısına kadar hayata ve sanata dair ne varsa kapsayan heyecan verici bir okuma serüvenine çağırıyor.

  • Hatırla Barbara Yağmur Yağıyordu
  • Yazar: Onur Caymaz
  • Türü: Deneme
  • Baskı Yılı: Ekim 2016
  • Sayfa Sayısı: 296 Sayfa
  • Yayınevi: Kırmızı Kedi Yayınevi
Nilüfer Kaya
Vinkmag ad

FACEBOOK YORUMLARI

Yorum

Read Previous

Tayfun Pirselimoğlu’ndan “Berber”

Read Next

Gerçek Üstü Yaratcı Yazarlık

One Comment

  • Merhaba çok güzel bir yazı olmuş. Ayrıca bu kitabı aynı türde ya da işlediği tema olarak hangi kitaplarla karşılaştırabilirim?

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Lütfen gördüğünüz rakamları bitişik olarak yazınız! *