Melih Yıldız 
İki farklı yazarın kaleminden çıkmış ama tek bir yazar tarafından yazılmış gibi, akıcı bir dile sahip, sadece romanının ana kahramanı olan Halide Edib Adıvar’ın hayatının dışında cumhuriyetin kurulma aşamasında canı pahasına mücadele veren birçok kahramanın da hikâyesinin anlatıldığı, sağlam bir araştırmanın sonucu olan ‘’Bir Cesur Kadın Halide’’ dönem romanlarını seven edebiyatseverleri sayfalarını çevirmeye davet ediyor.
Türk Edebiyat Tarihi denince şüphesiz ki akla gelen ilk isimlerden biridir Halide Edib. Türk kadınının tarihteki öncü ismi, dünyaya açılan kapısıdır. Savaşlarla ve hasretlerle dolu yaşantısına; yirmi bir roman, dört öykü kitabı, iki tiyatro eseri ve birçok köşe yazısını sığdırmış, Meşrutiyet ve Cumhuriyet dönemlerinde en çok eser veren kalemlerinden biri olmuştur.
Halide’nin yaşantısı mücadelelerle doludur… Küçük yaşta, kaybettiği annesinin yokluğuna alışmakla hayata karşı ilk mücadelesini veren Halide’nin, sonraki savaşı da eğitimi üzerine olur. İlköğrenimini evde aldığı özel derslerle tamamlayan Halide, yedi yaşına geldiğinde ise yaşını büyüterek Robert Koleji’ne girer. Ancak padişahın ‘’Hıristiyan okullarında Müslüman öğrencilerin okuyamayacağı’’ emri ile bu okuldaki eğitimi yarıda kalır.
Pes etmek yoktur Halide’nin hayatında. Eğitimine kendi çabası ile devam eder. İngilizce öğrenirken, Amerikalı çocuk kitapları yazarı Jacob Abbout’un ‘’Ana’’ adlı eserini çevirir ve bu başarısı 2. Abdülhamit tarafından Şefkat Nişanı ile ödüllendirilir. Bunun üzerine yarım bıraktığı okuluna geri döner ve Robert Koleji’nden diploma alan ilk Müslüman kadın olur.
Halide, bu okuldan mezun olurken sadece diploma almakla kalmaz! İlk aşkını da bu okulda yaşar. Okulun matematik öğretmeni Salih Zeki Bey’e âşık olan Halide, mezun olduğu yıl öğretmeni ile evlenir, yazılarını da Halide Salih adıyla kaleme alır. Bu evliliğinden ise Ayetullah ve Hikmettullah adında iki oğlu olur. Ancak Halide Salih’in bu evliliği uzun sürmez. Salih Zeki Bey’in başka bir kadınla evlenmek istemesi evliliklerinin sonu olur ve Halide, ilk aşkı olan Salih Zeki’den ayrılır. Bu ayrılıktan sonra yazılarını artık Halide Edib adıyla kaleme alır.
Yazarlığının dışında, Mustafa Kemal’in yanında Milli Mücadele’ye katılmış ve mitinglerde halkı emperyalist ülkelerin işgallerine karşı bilinçlendiren ateşli konuşmalar yapması Halide Edib’i tarihte önemli bir kişilik haline getirmiştir.
Türk Tarihi’nde böylesine önemli bir yeri olan Halide Edib’in, Milli Mücadele Dönemi öncesi ve sonrasındaki yaşantısını ele alan Yeşim Demir ve Fatih Özcan’ın kaleme aldığı ‘’Bir Cesur Kadın Halide’’ adlı roman Destek Yayınları etiketiyle raflardaki yerini aldı.
‘’Bir Cesur Kadın Halide’’, okurunu geçmiş günlere; Halide Edib’in (Salih Zeki’den sonra evlendiği) Milli Mücadele döneminde en büyük destekçisi olan eşi Adnan Adıvar ile Paris’te yaşadığı günlerden başlayıp, Milli Mücadele kıvılcımının atıldığı ilk günlere doğru götürüyor.
Dünyanın tanıdığı iki Türk aydını, memleketlerinden uzakta Paris’te yaşarken, omuz omuza mücadele verdikleri Mustafa Kemal’in ölüm haberi ile sarsılıyor. Her ne kadar fikir ayrılıkları olsa da Adnan Adıvar’ın kıskançlığından dolayı adını dahi duymaya tahammül edemediği, Türkiye’nin kaderini değiştiren dünyanın saygı duyduğu büyük komutanın ölüm haberi ile adeta yıkılıyorlar. Romandaki olaylar da bu haber ile gelişiyor…
Halide Edib, yıllarca hasretini çektiği memleketine dönmek için apar topar Şark Ekspresine biniyor ve bu yolculuk ona yıllarca sürecek bir yolculukmuş gibi geliyor. Eşi Adnan Adıvar ise Paris’teki işlerini yoluna koyup, yurda dönecektir.
Halide Edib, artık sadece Milli Mücadele’nin kahramanı değil, aynı zamanda tüm Avrupa’nın da tanıdığı bir yazardır. Trende onu tanıyanlar hayranlıklarını gizleyemiyor ve onunla sohbet edebilmek için fırsat kolluyorlar. Bunlardan biri de İngiliz subayı oluyor. Ancak Halide Edib, ülkesini yangın yerine çeviren, onu çocuklarından ve tüm sevdiklerinden ayıran bir ülkenin subayına yüz vermiyor ve onu tersleyerek yanından uzaklaştırıyor.
Tren tüm hızıyla Halide Edib’i, hasretini çektiği memleketine yaklaştırırken kahraman Türk kadınının yanına bu sefer Milano’da mimarlık bölümünde okuyan Fransız kız öğrenci geliyor. Halide Edib’in yaşamını merak ediyor ve romanın okuruna verdiği tarihi belgesel film izliyormuş tadı da burada başlıyor. Halide Edib, savaş yıllarını ve yaşadıkları zorlukları tek tek bu genç kıza anlatıyor.
Roman kahramanı Halide Edib’in ağzından anlatılan olaylar okura Milli Mücadele dönemi hakkında geniş bir bilgi hazinesi sunuyor. İstanbul’u esir alan işgal güçlerinin halkı kendi memleketinde tutsak etmesinden, Milli Mücadele’nin tüm zorlu koşullarına kadar olayları kronolojik sıra halinde derinlemesine anlatılıyor…
Yeşim Demir ve Fatih Özcan’ın kaleme aldığı ‘’Bir Cesur Kadın Halide’’ romanında ustaca kurgulanıp anlatılan olaylar, belgelere de dayandırılıyor. Özellikle Halide Edib ve Milli Mücadele’nin başkahramanı Mustafa Kemal arasında geçen mektuplaşmalar olayların gerçekliğini ispatlıyor. Halka kurtuluş mücadelesini anlatmak ve halkı bu mücadeleye davet etmek için düzenlenen mitingler, Mustafa Kemal ve Milli Mücadele’ye katılanlar hakkında çıkan idam kararları, mücadelenin tüm dünyaya anlatılması ve dünyadaki gelişmelerin takip edilmesi için kurulan Anadolu Ajansı’nın kuruluş aşaması gibi Türkiye Cumhuriyeti’nin temellerini oluşturan olayların anlatılması da okura farklı araştırma alanlarının kapısını aralıyor.
İki farklı yazarın kaleminden çıkmış ama tek bir yazar tarafından yazılmış gibi, akıcı bir dile sahip, sadece romanının ana kahramanı olan Halide Edib Adıvar’ın hayatının dışında cumhuriyetin kurulma aşamasında canı pahasına mücadele veren birçok kahramanın da hikâyesinin anlatıldığı, sağlam bir araştırmanın sonucu olan ‘’Bir Cesur Kadın Halide’’ dönem romanlarını seven edebiyatseverleri sayfalarını çevirmeye davet ediyor.
- Renklerin coşkusunu öykü ile buluşturan sergi tadında bir kitap - 13 Mart 2019
- KALESİNİ TERK EDİP KALEME GEÇEN KALECİ - 7 Şubat 2019
- Ayrıntıların Yaşattığı Güzellik ‘’Bana Denk Geldi’’ - 14 Ağustos 2018
FACEBOOK YORUMLARI
