Ali Tanrısever 
İran edebiyatının en büyük eserlerinden biri olarak kabul edilen Şehnâme 977 ila 1010 arasında yazılmıştır.
Şehnâme, Firdevsî’nin (M.940-1020) 10. Yüzyıl’da kaleme aldığı, 60 bin beyitlik eserdir. İran tarihiyle ilgili rivayetleri toplayan Firdevsî, bu eseri otuz yılda meydana getirmiş, “Bununla İran milletini yeniden dirilttim.” diyerek eserinin değerini ifade etmiştir.
Şehnâme; Farsları onore etmek için Gazneli Mahmut’un teşviki ile, kendisi de bir İranlı olan Tuslu Firdevs tarafından kaleme alınan, eski İran efsaneleri üzerine kurulu manzum bir destandır. Firdevsî‘nin yaşamı hakkında yeterli bilgi bulunmamakta. Tus kentinde soylu bir ailenin çocuğu olarak doğduğu, Şehnâme’den, iyi bir öğrenim gördüğü, eski Farsça ile Arapça’yı ustalıkla kullanacak derecede öğrendiği anlaşılmaktadır.
İran edebiyatının en büyük eserlerinden biri olarak kabul edilen Şehnâme 977 ila 1010 arasında yazılmıştır ve 60.000 beyit civarındaki hacmiyle tek şair tarafından yazılan en uzun epik şiirlerdendir.
Eserdeki olaylar çoğunlukla İranlı Yunus ile Turan kralı Efrasiyab arasındaki epik çekişmeler şeklinde geçer. Şeytani güçleri olan Turan kralı Efrasiyab, aslında gerçek bir tarihi kişilik olan Alper Tunga’dır. Rivayete göre, Gazneli Mahmut sarayında Firdevsî’ye tarihî, efsanevî birçok resimlerle, av ve savaş silahlarıyla süslenmiş mükemmel bir mekân tahsis etmiştir.
Firdevsî edebiyat ve tarih çevreleri tarafından destan olarak nitelendirilen, mitolojik unsurlar da içeren, hemen hemen her milletin tarihiyle ilgili bilgiler veren anlatıların mevcut olduğu masalımsı Şehnâme’sini burada yazmıştır.
Türkçe çeviriler
- En eski Şehname’nin Türkçe çevirisi, belirsiz bir yazar tarafından 1450-51 yılları arasında, Sultan II. Murad’ın (salt. 1421-1451) Osmanlı İmparatorluğu döneminde yapılmıştır.
- İkincisi, Hüseyin bin Hasan Şerif (ö. 1514) (Şerifi bin Amed olarakta bilinir), tarafından Türkçe çevirisi yapılmış, daha sonra İstanbul’dan Mısır’a gitmiştir. Son Memluk sultanı Kansu Gavri emri üzerine, 1510 yılında Kahire’de tamamlamış, tam çevirisi onun on yılını almıştır.
- Başka bir çeviriside 17. yüzyılın ilk yarısında Derviş Hasan tarafından Sultan II. Osman için yapılmıştır.
İzmir, Bodrum, Ayvalık seferlerinden 22 yıl sonra tekrar doğup büyüdüğü Yeldeğirmeni'ne dönen,
İFSAK üyesi fotoğraf sanatçısı, yazar.
Ağırlıklı olarak kendi blogunda fantastik hikayeler yazar..
Aylık Kültür, Sanat, Edebiyat Dergisi Lemur Dergi’’nin ve
Gamlı Baykuş Dergisinin düzenli yazarı.
- Dünyanın en eski restoranında Hemingway yemek yemiş, bulaşıkları Goya yıkamış! - 31 Mart 2018
- Dünyanın İlk Kitap Kasabası - 23 Şubat 2018
- Bütün Romanlar, Hava Durumu İle Başlar..! - 28 Ocak 2018
FACEBOOK YORUMLARI
