
Büyüklere çocuk kitabı kıvamında bir kitap…
“Ürkek ruha tuzak kuran karmaşık ağı kim örüyor?”
Hayal kurmak engellenebilir mi? Ne despot bir rejim ne de dediğim dedik bir ebeveyn bunu engelleyebilir mi? Hayalperest, çok tanıdık bir hikaye anlatıyor; hayal kurması babası tarafından engellenmiş diş doktoru olması istenen bir çocuğun hikayesini. Neftali, ağabeyi Rodolfo, kız kardeşi Laurita, babası ve üvey annesi Mamadre ile birlikte yaşamakta olan cılız, ürkek bir çocuktur. Henüz on üç yaşında olmasına rağmen hayalgücü çok geniştir; ona ilginç gelen parçalardan koleksiyon yapar, söylemesi hoşuna giden kelimeleri küçük kağıtlara yazarak onların kendi aralarındaki sohbetlerini izler. Ancak babası bunların hiçbirinden hoşnut değildir. Babası Neftali’nin “gündüz düşleri”ni bırakıp daha güçlü bir erkek olmak için çalışmasını, daha somut işlere yönelmesini istemektedir. Ne yazık ki Neftali zayıf ve çelimsizdir, konuşurken de sürekli kekelemektedir. Ne kardeşi Rodolfo ne de üvey annesi Mamadre babalarının yaptığı bu baskı karşısında ses çıkaramamaktadır.
“Neftali Reyes, sırtını yastıklara dayayarak yatağında oturmuş, önündeki ödevine bakıyordu. Öğretmeni, buna basit toplama diyordu; ama Neftali için hiçbir zaman basit değildi. Sayıların birdenbire kaybolmasını nasıl da isterdi! Gözlerini sımsıkı kapatıp açtı.
İkiler ve üçler sayfadan kalkmaya başladılar ve onlara katılmaları için diğerlerine işaret ettiler. Beşler ve yediler yukarı fırladılar ve epey dürtüklendikten sonra dörtler, birler ve altılar da nihayet hareketlendiler. Ama dokuzlar ve sıfırlar yerlerinden kupırdamıyorlardı, bu yüzden diğerleri onları bıraktı. Küçük şekiller, el ele tutuşarak uzun bir sıra oluşturup odanın içinde uçtular ve pencere pervazındaki bir çatlaktan dışarı kaçtılar. Neftali, kitabını kapayarak gülümsedi.
Sayfada sadece tembelce yayılan sıfırlar ve dokuzlar kalmışken kimse ödevini tamamlamasını bekleyemezdi.”
Kitap, despot bir baba ve onun kurallarına uygun yaşamaya çalışan aileyi Neftali’nin gözünden anlatıyor. Neftali’nin gözünden dünyaya baktığımızda baba bir an bağırırken, bir diğerinde pencereye kafanızı çevirip bir kuşun kanadına takılıyorsunuz ve her şey geride kalıyor. Bu nedenle hikaye karamsar olmanın çok ötesinde, renkli bir hayal dünyası içinde sayfaları merakla çeviriyorsunuz. Kitap heyecanla ilerleyen farklı bölümlerden oluşuyor ve sonunda da sizi bir süpriz bekliyor. Neftali ormanda gezerken neler bulacak, o ses Neftali’yi yine çağıracak mı? Kitapta bir kuğu bölümü var ki, okurken gözüme toz kaçmış olabilir.
Kitap bu kadar çok işlenmiş bir hikayeyi anlatırken neden bu kadar çok ödüle layık görülmüş, neden bu kadar ünlü?* Bu sorunun cevabı kitabın içinde gizli ve bunu yazarsam size büyük bir haksızlık yapmış olurum. J
Yazar kadar çevirmenin de çok başarılı bir iş çıkardığı kanaatindeyim. Özellikle bazı kelimelerin hem kendi dilinde hem de Türkçe yazılması çok hoşuma gitti. Okurken hikayeye dahil olmuş hissediyorsunuz. Kitabın çizimleri oldukça sade ve tek renk kullanılmış. Neftali’nin dünyasına birebir uyan çok basit ve net sahnelere yer verilmiş. Kitabın ruhuna oldukça uygun olan bu çizimlere kitap bittiğinde bir daha bakma ihtiyacı hissettim.
İyi bir kitap biraz da bittiğinde kendisi hakkında düşünmeye zorlayan, araştırmaya iten, iz bırakan kitaptır. Hayalperest’i bana tavsiye eden arkadaşımla kitabı okuduktan sonra uzunca bir süre sohbet konumuz oldu, bir süre kitap hakkında bulduklarımızı birbirimizle paylaştık ve bunlara şaşırdık.
“Bir sığınağın ve bir hapisanenin duvarları hangi malzemeden yapılmıştır?”
Hayalperest, dramatik bir kurgunun nasıl umut verebileceğine, sıradan bir konunun nasıl insanı şaşırtabileceğini gösteren bir kitap. Kitabın kalınlığı sizi korkutmasın, yazıları oldukça büyük ve resimlere de yer verilmiş. Merak uyandıran bir akışı olması sebebiyle okuma alışkanlığı kazandırmak için on yaş ve üzeri çocuklar için uygun olabilir. Belki okuduktan sonra Neftali’nin hayallerine birlikte eşlik edersiniz. Bir küçük tavsiye; kitabı önce kendiniz okursanız, kitap bittiğinde ya da birlikte okurken gelecek sorulara ve süprizli sona hazırlıklı olursunuz.
“Neftali! Tamamlanmamış bir merdiven hangi gizemli ülkeye uzanır?”
*http://www.pammunozryan.com/the-dreamer/
- Hayalperest
- Yazar: Pam Munoz Ryan, Peter Sis
- Çevirmen: Özlem Sığırtmaç
- Yayınevi: İthaki Yayınları
- Baskı tarihi: 2015
- Sayfa Yapısı: 374 sayfa
- ALEX VE KORKUNÇ ŞEYLER - 8 Temmuz 2021
- ANNELER İÇİN NEFES ALMA REHBERİ - 8 Mayıs 2021
- Hadi Uç: Özgürlüğe Uçan Küçük Bir Kuşun Öyküsü - 21 Ekim 2020