
İlk Müslüman’da yazar bir iki nokta haricinde objektifliği yitirmemeyi iyi bir şekilde başarmış, yargıyı tamamen okuyucuya bırakmış durumdadır. Kaynakları erken İslam bilginlerinden İbni İshak ve El Tabari’dir.
Uzun zamandır Hz. Muhammed’le ilgili objektif bir biyografi arayışındaydım; uçsuz bucaksız bir çölün ortasından tüm dünyayı etkileyen bir anlayışın liderini tanımak, onun insani yönlerini, karar ve eylemlerindeki motivasyonunu olumlu/olumsuz abartıya meyletmeden olabildiğince yalın bir şekilde anlatan bir metin bulmak kafamdaki soru işaretlerini gidermenin tek yoluydu, birazdan tanıtacağım kitaba ulaşmak pek kolay olmadı haliyle malumunuz piyasadaki tüm kitapların onun yaşam öyküsünü anlatmak gibi derdi yok, onlar bir masal kahramanı bulmuşlar, hiçbir insani yönü, derinliği ve hikayesi olmayan birini ‘anlatıyorlar’.
Öncelikle kitabın yazarı Lesley Hazleton’dan söz açmalıyım; Kendisi yıllarca Ortadoğu’da muhabirlik yapmış bir Yahudi, kendini tanımladığı şekilde ‘agnostik bir yahudi’ ve ABD’de yaşamaktadır, kitabını yazmak için ilk dönem İslam tarihçilerini araştırmış ve bu sayede işini layığıyla başarmış bir araştırmacı yazar.
Lesley Hazleton, İlk Müslüman adlı eserinde giriş bölümünde belirttiğim üzere ‘bir insanı’ anlatıyor; örneğin Muhammed’in hayatını anlatan metinlerde yetimliğinin üzerinde hemen hemen hiç durulmaz, çünkü o seçilmiş bir kişi olduğundan herkesin gözdesidir, el üstünde tutulmuştur ki aslı böyle değildir. Doğmadan önce babasını, altı yaşında annesini ve son hamisi dedesini sekiz yaşında kaybetmiş bir yetim, garip ve yapayalnız bir insandır. Çocukluğu bedevilerin arasında geçtiğinden kent yaşamına da yabancıdır. Küçük yaşında elinden gelebilen tek şey deve çobanlığı ve çöl kılavuzluğudur. Yıllarca kervanların iş bilen kimsesiz çocuğu olarak sıfırdan kendine bir hayat kurup tırnaklarıyla kazıyarak, emeğiyle kendisine bir saygınlık kazandırmıştır. Kitabı okurken onun yalnızlığını daha net bir şekilde görebileceğinizi umuyorum.
Ve yıl 610. Uzun yıllardır şehrin dışında gece vakitleri yalnız başına vakit geçiren Muhammed’in birazdan yaşayacağı deneyim kendisinin ve dünyanın geleceğini değiştirecektir.
İlk işaretten sonra bizlere anlatılan ayetlerin peş peşe ‘baraj kapaklarının açılması’ gibi inmesi gerçek değildir;
‘Sonraki iki yıl boyunca hiçbir şey yaşanmadı. Herkesin bekleyebileceği üzere vahiylerin düzenli olarak inmesi yerine iki sene süren bir sessizlik oldu, bu çaresizlik içinde geçen kısır dönemde Hz. Muhammed başına gelmiş olanları kabul etmekte zorlandı.’
Sonunda geldi. (..) ‘Ant olsun kuşluk vaktine, gelip oturduğu geceye vakit geceye ki, Rabbin seni terk etmedi, sana darılmadı da. Sonrası senin için öncesinden daha mutlu ve kutlu olacaktır.’
Hz. Muhammed’in hikayesi aslında ezilmişlerin, ötekilerin, gariplerin, yoksulların, topraksızların hikayesidir;
‘İlk senenin sonuna gelindiğinde Hz. Muhammed’in etrafında, yalnızca genç erkekler, kadınlar, azat edilmişler ve kölelerden oluşan ve pek etkisiz görünen birkaç düzine mürit vardı.’
İlk Müslüman’da yazar bir iki nokta haricinde objektifliği yitirmemeyi iyi bir şekilde başarmış, yargıyı tamamen okuyucuya bırakmış durumdadır. Kaynakları erken İslam bilginlerinden İbni İshak ve El Tabari’dir.
Bu kitabı yazmaya karar verdikten günler sonra bilgisayarımın karşısına oturduğum sırada Atatürk Havalimanı’ndaki katliam haberini aldım, adına her ne dersek diyelim bu aşağılık katil sürüsü bunları İslam adına yapmaktadır, ‘gerçek İslam bu değil’ safsatasına hiç girmeden şunu söylemek isterim, Hz. Muhammed ne tam anlamıyla ‘Barış Peygamberi’ ne de tam anlamıyla ‘Savaş Peygamberiydi’, yaşadığı yüzyılın hakim anlayışı içerisinde düşmanlarıyla savaştı ve sonunda barıştı ama asla masum bir insana zarar vermedi. Karşımızda bin dört yüz yıllık bir pratik var ve buradan Usame Bin Ladin de çıkıyor Yunus Emre de, buradan El Bağdadi de çıkacak Mevlana da. Yozlaşmanın, cehaletin ve vasatlığın kutsandığı bu topraklarda biz kiminleyiz, kimlerleyiz sorun burada. İnsan’da kalalım ve insan’a inanalım.
Ve son olarak bu kitaba ulaşmamı sağlayan değerli yazar Edip Yüksel’e teşekkür ederim.
Konu hakkında daha detaylı bilgi için; youtube.com’dan yazar Lesley Hazleton’ın Edip Yüksel’le mülakatını izleyebilirsiniz.
- İlk Müslüman
- Yazar: Lesley Hazleton
- Basım Tarihi: 2012
- Sayfa Sayısı: 374 Sayfa
- Yayınevi: Kitabix Yayınları
- Kahve Sade, Hikaye Orta Şekerli Olsun; Kahvehane Hikayeleri - 29 Nisan 2018
- ‘O Kitabı Geri Getirmezsen Tek Umudun Cehennemin Azabı Olsun’ - 17 Şubat 2018
- Türk Sağı’nın Dört Silahşörü - 20 Temmuz 2017
FACEBOOK YORUMLARI