Sabri Kuşkonmaz 
Tarihe zor sığacak bir kanlı tarih geçmişine sahibiz toplamda. Bu nedenle kanlı tarih tek bir kitaba da sığmıyor!
Ülkece yaşadığımız 15 Temmuz darbe girişimi başarılı olsaydı, yaşanacakları açıklamaya tek sözcük yetebilirdi; kan. Olası bir darbe sonrasının askeri diktatörlük koşulları altında başımıza gelebilecek başkaca tehlikeler; ekonomik çöküş, sıkıyönetim gibi olaylardan daha ağır bir kanlı travma söz konusu olabilecekti: iç savaş…
Bu felaket girişiminde yitirdiğimiz yurttaşları sayarken, şehitleri ayrı sayıp, darbeciler ve darbeci şüphelisi olarak ölenleri hesap dışı tutmak da ayrı bir bellek yarası olarak tarihteki yerini şimdiden almıştır. İnsan öldükten sonra artık ölüdür. Cenaze namazını kılmamak, mezar yeri vermemek, yani “yatacak yeri bile” çok görmek; bu uygulamalar için bu koşullarda haklıydı-haksızdı ayrımı ve değer yargısı koymadan yapmadan söyleyebilirim ki, bir bellek yarası olarak toplumsal tarihteki yerini almıştır.
Kanlı bir takvim
Biz bu kanlı darbe girişiminin çalkantıları içindeyken dünyanın farklı yerlerinden farklı katliam, saldırı kan öyküleri gelmeye devam ediyordu. Münih, Mogadişu, Tokyoı…
Bunca olaya bakarak, sanki son zamanlarda dünyanın kan basıncının artığını, kürenin kandan bir topa döndüğünü söyleyebiliriz. Ancak, bu durum, salt günümüze özgü bir olgu değil. Tarih öncesinde insanların birbirini boğazlayıp boğazlamadığı konusunda bir öngörüde bulunmak tartışmalıdır. Ama şunu söyleyebiliriz, sınıflı toplumların ortaya çıkmasından bu yana, bu kan akmaktadır…
Dünyanın Kanlı Tarihini Özetlemek
Kitabın adı; Dünyanın Kanlı Tarihi. Özgün adı “ One Bloody Thing After Another” iken, bizde böyle bir –yazarın önsözüne uygun olarak- adlandırma uygun bulunmuş… Sanki içeriğe Türkçe ad daha uygun düşmüş! Yazarı Jacob Field. Çevirmen Gonca Öner. Yayınevi, Mayakitap. Kitabın özgün dilinde basım yılı 2012. Bizde Mayıs 2015’de yayımlanmış. Özgün dildeki tarihe bakıldığında, oldukça yeni sayılır. Kitapta, dünyanın kanlı tarihinin aslında en kanlı bölümünün başlangıcı sayılabilecek olan 1914 ve sonrası ele alınmamış. Belki de bu dönem hala taze olduğundandır.
M.Ö. 1075’de Antik Çin’de hüküm süren Şang Kralı Şu’nun vahşet uygulamalarıyla tanışıyoruz başlangıç olarak. En son, Afrika’da Batı sömürgeciliğinin bariz ve “seçkin” örneklerinden olan, Belçika Kralı II. Leopold ile, yani M.S 1865-1908 yıllarının Kongo’sundaki vahşi uygulamaları ile bitiyor kitap.
Üç bin yıllık kanlı bir tarih, yüz seksen sayfaya sığdırılmış. Bu hacmiyle kitap, akademik bir nitelikten öte bir açıdan popüler genel kültür kitabı niteliğinde. Kimi zaman “aşırı” özet hali can sıkabiliyor. Ama ayrıntıyı başka kaynaklardan tamamlamak olası elbet. Bir yandan bireysel kanlı öyküler, bir yandan savaşlar, toplumsal kıyımlar. Dünyanın dört bir yanından ve çok farklı dönemlerden olaylar. Bizden, bir Haçlı öyküsü ve elbette Bizans’ın kanlı sonu yer alıyor kitapta. Ayrıca belirtmek gerekir ki, bu denli özet bir metin olmasına ve oldukça çok fazla örnek incelenmiş olmasına karşın, bildiğimiz pek çok kıyım kitapta yer bulamamış. Çünkü, tarihe zor sığacak bir kanlı tarih geçmişine sahibiz toplamda. Bu nedenle kanlı tarih tek bir kitaba da sığmıyor!
“Tatil Kitabı!”
Dünyanın kanlı tarihin özetini bir solukta okuyup, malumatfuruşluk yapabilirsiniz. Öte yandan, bir anda aklınıza tamamı gelmeyen bu denli kıyım, katliam, vahşet ve işkenceye karşın, “büyük insanlığın” hala ayakta olmasından iyimser bir avuntuya da ulaşabilirsiniz. Seçim sizin. Hani nerdeyse, kanıksadığımız bunca kandan sonra, kitabı bir “tatil kitabı, tatilde okunacak kitap” olarak bile önermeye ramak kalıyor! Ama bunu diyemiyoruz. Çünkü kan günümüzde fazlasıyla akmakta. Öyle ki artık her gün televizyonlarda izleyiciye sunulan vahşet görüntüleri, vahşi doğa belgeselleriyle karışmaya yüz tutuyor. Öyle ki, sunulan haberler, vahşi doğa belgeselinin alt metnine dönüşmüş gibi…
- Dünyanın Kanlı Tarihi
- Yazar: Jacob Field
- Çevirmen: Gonca Öner
- Türü: Tarih
- Basım Tarihi: 2015
- Sayfa Sayısı: 180 Sayfa
- Yayınevi: Maya Kitap
Şiir, roman, anlatı, film öyküsü ve seçki olarak yayımlanmış on altı kitabı var.
Kısa Film ve belgesel çalışmaları yaptı. BESAM kuruluşunda görev aldı. Çağdaş Hukukçular Derneği’nde YK üyeliği yaptı. PEN Türkiye Merkezi YK üyeliği ve genel sekreterlik yaptı. Edebiyatçılar Derneği ve TYS üyesi.
Hukuk Fakültesini bitirdi. Marmara Ü. İletişim Fakültesi’nde yüksek lisansını tamamladı. Halen Beykent Üniversitesi’nde sinema-televizyon doktora programında öğrenci.
Otuz yıl avukatlık yaptı. Altı yıl Birgün Gazetesi'nde köşe yazarı olarak kültür sanat yazıları yazdı.
- Azerbaycan Şiiri ve Çağdaş Bir Derviş, İbrahim İlyaslı - 1 Kasım 2018
- Paslı Bir Kelime; Umut - 15 Eylül 2018
- Zor Olanı Yazmak; Kırgın Çocuklar Mevsimi - 1 Eylül 2018
FACEBOOK YORUMLARI
